واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: مبارزه با اعتياد؛ يك ناهماهنگي ديگر
آسيبها- گروه سلامت – سميه شرافتي:
در حاليكه نزديك به يك ماه از استقرار دستگاه ايراني خودپرداز سرنگ، كاندوم، باند و چسب به معتادان تهراني ميگذرد
و كارشناسان ستاد مبارزه با موادمخدر همچنان بر اجرايي شدن اين طرح تاكيد دارند، رئيس اداره پيشگيري و درمان سوء مصرف مواد مخدر وزارت بهداشت، اعلام كرده وزارت بهداشت مخالف نصب اين دستگاههاست.
دكتر محمد باقر صابري زفرقندي با تاكيد بر اين كه چنين روشي كاملا غيرعلمي است، به مهر گفت: اين طرح، مصوبات كميته فني و كميته درمان وزارت بهداشت را ندارد، علاوه بر اين هنوز به لحاظ علمي و منطقي ثابت نشده كه دسترسي معتادان به اين وسايل آسان نيست، كه بخواهيم از دستگاههاي خودپرداز سرنگ استفاده كنيم.
رئيس اداره پيشگيري و درمان سوء مصرف موادمخدر وزارت بهداشت، تصريح كرد: قطعا با نصب دستگاههاي خودپرداز، روانه كردن معتادان به سمت مراكز ترك آموزشي ترك اعتياد ميسر نميشود، ضمن اينكه چهره كشور را از وجود اعتياد، خيلي سياهتر نشان خواهد داد.
حكم كلي وجود ندارد!
اما در شرايطي كه به گفته برخي كارشناسان وزارت بهداشت، نصب دستگاههاي خودپرداز سرنگ ضرورت ندارد و معتادان به راحتي ميتوانند وسايل يكبار مصرف را از داروخانه تهيه كنند، دكتر حميد عمادي، متخصص بيماريهاي عفوني و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران در توضيح ضرورت اين طرح به همشهري ميگويد: هدف كلي ما اين است كه معتادان كمتر آسيب ببينند، در مورد اين كار هم سليقهها متفاوت است، يعني ممكن است يك عده از مسئولان معتقد باشند، وقتي ميتوانند معتادان را به سمت مراكز دانشگاهي ترك اعتياد سوق دهند، چرا به آنها سرنگ داده شود؟ به عقيده دكتر عمادي اين عقيده فينفسه غلط نيست، ولي صد در صد هم مصداق ندارد.
«واقعيت اين است كه در بحث ترك اعتياد و پيشگيري از ايدز نميتوانيم يك دستور كلي دهيم چون افرادي كه در جامعه مبتلا به اين بيماريها هستند كاملا با هم متفاوتند و براي هر كدام از آنها بايد يك نسخه متفاوت پيچيد.» عمادي با بيان اين عبارات ادامه ميدهد: ما هيچ معتادي را نميتوانيم با قانوني يك طرفه در يك قالب بگنجانيم بنابراين شايد با وجود مراكز درماني، دستگاههاي خودپرداز سرنگ هم لازم باشد.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران با تاكيد بر اين كه معتادان بايد مورد به مورد شناسايي شوند، چون درمان اعتياد كاملا نسبي است، توضيح ميدهد: بعضي از معتادان در روند درمان همكاري خوبي دارند اما بعضي از آنها با درمانگر درگير ميشوند و يا روند درمان را كاملا رها ميكنند. عقيده دكتر عمادي بر اين است كه ما شايد اينگونه افراد را براي درمان كاملا از دست بدهيم ولي اين بدان معني نيست كه بخواهيم رهايشان كنيم.
دكتر مسعود مرداني، متخصص عفوني و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي نيز با تاييد اين مطلب كه درمان معتادان يك فرآيند كاملا نسبي است، به همشهري ميگويد: بهطور كلي در تمام دنيا در مورد در اختيار قرار دادن سرنگ يكبار مصرف به معتادان و آن هم به اين سهولت مطالعات زيادي شده است.
براي اولين بار هم سازمان جهاني بهداشت در كشور دانمارك اين مطالعه را آغاز كرد، بهطوري كه در پاركي كه محل تجمع معتادان تزريقي همراه با رفتارهاي پرخطر جنسي بود، سرنگ يكبار مصرف را به مقدار زياد و آنهم بهصورت رايگان در اختيار اين افراد قرار دادند.
به گفته وي البته خيلي از كشورها با چنين مطالعهاي مخالفت كردند و معتقد بودند كه معتادان با اين روش به اعتياد تزريقي تمايل پيدا ميكنند، ولي اين تحقيقات حداقل نشان داد كه توزيع سرنگ يكبار مصرف از بروز موارد جديد ابتلا به ايدز جلوگيري ميكند و باعث ميشود بيماريهايي مثل ايدز و هپاتيت حداقل بين افراد غيرمعتاد شايع نشود.
دكتر مرداني ادامه ميدهد: براي همين بود كه سازمان جهاني بهداشت پيشنهاد داد در كشورهايي كه تعداد معتادان تزريقي زياد است از جمله ايران، سرنگ يكبار مصرف حتي بهصورت رايگان در اختيار معتادان تزريقي قرار گيرد. بهخصوص در زندانها.
اين نكتهاي است كه دكتر عمادي هم به آن اشاره ميكند و با بيان اين كه در زندانها هم نياز به نصب دستگاههاي خودپرداز سرنگ داريم، خاطرنشان ميكند: اكثر افراد معتاد در زندانها رفتارهاي پرخطر جنسي هم دارند، براي همين هشدار ميدهيم كه علاوه بر سرنگ، بايد وسايلي مثل كاندوم هم در اختيار معتادان قرار گيرد.
اما به عقيده دكتر مرداني اين اتفاق فقط بايد در مورد معتادان تزريقي بيفتد و آن هم صرفا جهت كاهش آسيب در اين افراد. به عقيده اين متخصص عفوني روشهاي كاهش آسيب در اين معتادان چند مرحله دارد: ابتدا به يك معتاد تزريقي آموزش دهيم كه از سرنگ يكبار مصرف استفاده كند. در مرحله بعدي چون اين افراد اكثرا رفتارهاي پرخطر جنسي دارند، به آنها آموزش دهيم كه حتما از كاندوم استفاده كنند.
در مراحل آخر هم اين افراد را به موادمخدر خوراكي مثل متادون يا به سوي درمانهاي جايگزين سوق دهيم. به گفته دكتر مرداني بنابراين در اختيار گذاشتن سرنگ يكبار مصرف در اين افراد اولين گام به سوي درمان يا بهتر شدن روند اعتياد است.
نصب دستگاه ها اقدامي نمادين است
به عقيده برخي كارشناسان تاثير نصب دستگاههاي خودپرداز سرنگ هنوز كاملا روشن نيست و بايد پس از طي مراحل آزمايشي در مورد آن تصميم گرفت. البته شايد استدلال وزارت بهداشت اين است كه بهكارگيري اين دستگاهها سر و صدا ايجاد ميكند و به هر حال نميتوان در تمام تهران بيش از 5 يا 10 دستگاه نصب كرد. حتي بهنظر ميرسد نصب چنين دستگاههايي صرفا يك اقدام نمادين است.
اما در اين ميان روانپزشكان نيز معتقدند در مورد درمان معتادان راهكارها و ديدگاههاي مختلفي وجود دارد. دكتر سيد سعيد صدر، روانپزشك و عضو هيات دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در اين باره ميگويد: در كشورهاي اروپايي در يك دوره زماني براي معتادان وابسته به هروئين، مراكزي را تاسيس كردند كه هروئين خالص را در اختيار آنها قرار ميداد، ولي مطمئنا چنين روشي در كشور ما قابل اجرا نيست چون براي درمان معتادان ما بايد جنبههاي مختلفي را در نظر بگيريم.
وي خاطرنشان ميكند: مثلا بايد بدانيم كه يك سري از معتادان بيماران رواني هستند كه بيشتر به درمانهاي رواني احتياج دارند نه به سرنگ يكبارمصرف، ولي در كنار اين گروه، گروههاي پرخطري هم هستند كه تنها چاره آنها سرنگ يكبار مصرف است، پس در مورد معتادان هيچگونه حكم قطعي وجود ندارد.
تاريخ درج: 23 ارديبهشت 1387 ساعت 18:34 تاريخ تاييد: 23 ارديبهشت 1387 ساعت 19:17 تاريخ به روز رساني: 23 ارديبهشت 1387 ساعت 18:53
چهارشنبه 25 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 576]