محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1797993313
آموزش؛ پیشفرض اقتصاد مبتنی بر دانش
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
فیسبوک تویتر Google+ Cloob آموزش؛ پیشفرض اقتصاد مبتنی بر دانش تهران- ایرنا- توجه روزافزون به نوع و گسترش آموزش از بایسته هایی است که می تواند هم آهنگی جوامع توسعه نیافته و در حال توسعه را با دگرگونی شتابنده ای که در عرصه های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی جهان رخ می دهد، به دنبال داشته باشد.
بیش از نیم قرن از ورود ایران در مسیر برنامه ریزی برای توسعه می گذرد و با وجود این کشورمان هنوز راهی طولانی برای رسیدن به توسعه واقعی در پیش رو دارد.
قطبی شدن توسعه در ایران به ویژه در مناطق جغرافیایی مختلف و مشکلاتی که به دنبال جریان خطی توسعه در کشور به وجود آمد شکاف های زیادی را بین بخش های گوناگون همچون فرهنگ، محیط زیست، اقتصاد، مدیریت و همچنین بین مناطق مختلف به وجود آورده است.
**توسعه چیست؟
توسعه موضوعی است که کشورها و جوامع محتلف برای دستیابی به پیشرفت و بهبود اوضاع اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی آن را هدف خود قرار داده و برای آن برنامه ریزی کرده اند.
اما توسعه نه یک موضوع تک بعدی و یک سویه بلکه پدیده ای است چند بعدی و چند جانبه که برای تحقق در یک جامعه به ارایه پیش فرض ها و ایجاد بسترهای ویژه و پایه ای نیازمند است به طوری که تحقق کامل توسعه یا دستیابی به درجاتی از پیشرفت به عنوان میزان و معیاری برای بخش بندی کشورها و جوامع و شکل گیری مفاهیمی همچون توسعه نیافته، در حال توسعه و توسعه یافته مطرح می شود.
این پدیده مانند هر پدیده اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ... از علل و عوامل گوناگونی ناشی می شود کـه رشـد عـلمـی، فـرهـنـگـی و سـیـاسـی از راه ریـشـه کـنـی جهل و بی سوادی ، فقرزدایی و تولید ثروت، پیشرفت صنعتی و ابزار تولید، زدودن نـابـرابـریها و برقراری عدالت اجتماعی، توزیع عادلانه، کار و کوشش مولد و مفید، همکاری و مشارکت عمومی و ... از جمله آنها است.
در کشورما برنامه ریزی برای توسعه به صورت مدون در سال 1327 در مجلس شورای ملی به تصویب رسید و پس از آن نیز تا به امروز ادامه داشته است.
اما نکته قابل تامل این است که برنامه های توسعه ای که در ایران اجرا شده اند بیشتر رنگ و بوی اقتصادی داشته و تنها در 2 برنامه تازه، سایر ابعاد توسعه اعم از فرهنگی، اجتماعی و... به صورت روشن مورد توجه قرار گرفته است.
در همین پیوند «سیف اله سیف اللهی» جامعه شناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، به ایرنا می گوید: انسان موجودی زیستمند است که برای برآوردن نیازهای خود به تولید و نوآوری دست می زند و توسعه نیز نوعی دگرگونی است که انسان به طور آگاهانه و نا آگاهانه برای پاسخگویی به این نیازها در محیط ایجاد می کند و هر اندازه آگاهی و دانش انسان در این راه بیشتر باشد دستیابی به فنون و مهارت ها و تامین نیازها راحت تر خواهد بود.
با توجه به شکاف های عمیق اقتصادی، اجتماعی، رفاهی، سیاسی و ... که میان کشورهای توسعه یافته و کشورهای بازمانده از پیشرفت و توسعه وجود داشت، پس از پایان جنگ جهانی دوم، نخبگان سیاسی در جهان سوم با درک این شکاف ها و نابرابری های جهانی اندیشه برنامه ریزی توسعه را وارد کشورهای خود کردند.
بدین گونه توسعه به عنوان یک راهکار و برنامه اجرایی برای دستیابی و نیل به بهبود شرایط زندگی در کشورهای جهان سوم و هدایت آنها به سوی شرایط مناسب و مشابه کشورهای پیشرفته و توسعه یافته مطرح و آغاز شد.
«گونار میردال» اقتصاددان و جامعه شناس سوئدی در مقاله ای با عنوان «توسعه چیست» در تعریف توسعه می گوید: توسعه، حرکت رو به بالای کل نظام اجتماعی است و به لحاظ منطقی این تنها تعریف قابل پذیرش است. این نظام اجتماعی، افزون بر عوامل به اصطلاح اقتصادی، تمامی عوامل غیراقتصادی را در بر می گیرد، از جمله همه انواع مصرف توسط گروه های مختلف مردم؛ یعنی مصرفی که به صورت جمعی انجام بگیرد، سطوح و تسهیلات بهداشتی و آموزشی؛ توزیع قدرت در جامعه و تدابیر عمومی تر اقتصادی، اجتماعی و سیاسی(1).
بنابراین، در یک رویکرد نهادی، نه تنها شرایط (درونی و بیرونی)، متغیرها و تغییرات به هم وابسته اند بلکه توسعه تمامی نظام های فرعی در یک نظام اجتماعی نیز در ارتباط عمیق و تنگاتنگ باهم هستند.
**آموزش؛ گام اساسی توسعه
با مشاهده وضعیت توسعه در کشورهای مختلف به ویژه کشورهای پیشرفته و توسعه یافته می توان ارکان شکل گیری و زمینه های پیشرفت همه جانبه یا به عبارتی عوامل موثر در توسعه آنها را تشخیص داد.
بررسی این عوامل نشان می دهد که آموزش و نظام آموزشی علت و بستری مهم در توسعه و پیشرفت شناخته شده است و همه کشورهای پیشرفته و توسعه یافته از آموزش و پرورش کارآ و توانمندی بهره مند بوده اند.
آموزش یکی از ارکان اصلی توسعه و نوعی سرمایه گذاری مفید و یک عامل کلیدی در تولید است و چنانچه به درستی و شایستگی برنامه ریزی و اجرا شود، می تواند بازده اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی قابل ملاحظه ای داشته باشد. از این رو باید به آن توجه ویژه ای صورت گرفته و برای آن برنامه ریزی شود.
با پیشرفت هایی که در زمینه علم و فناوری در جهان رخ داده و جریان پیشرونده و فزاینده ی موجود در دانش و فناوری و تاثیر و عاملیت مهمی که فرایند توسعه همه جانبه در جوامع گوناگون بر عهده دارد، برخورداری از آموزش و پرورش کارا و نوین نیازی پایه ای و مهم شمرده می شود.
از این رو کشورهایی که خواهان همگامی با جهان نوین و دستیابی به پیشرفت هستند برنامه ریزی برای توسعه را سرلوحه کار خود قرار داده و جایگاه ویژه ای را در این برنامه ریزی ها به آموزش و افزایش سطح دانش و فناوری با تکیه بر الگوهای فرهنگی و بومی اختصاص داده اند.
نیروی انسانی دانشمند، کارآزموده، ماهر و توانا سرمایه ای مهم در توسعه به شمار می آید و نهادها و نظام های آموزش و پرورش نقش پایه ای و مهمی در تربیت و پرورش این سرمایه ها دارند.
از این رو توجه روزافزون به نوع و گسترش آموزش از بایسته هایی است که می تواند هم آهنگی جوامع توسعه نیافته و در حال توسعه را با دگرگونی شتابنده ای که در عرصه های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جهان رخ می دهد به دنبال داشته باشد.
سیف االهی دستیابی به توسعه را نیازمند سه مولفه مهم دانش، بینش و مهارت دانسته و می افزاید: توسعه برنامه ای همه جانبه است که در جوامع گوناگون، دگرگونی های بسیاری را در کوتاه مدت و بلند مدت در بخش های مختلف به وجود می آورد و با توجه به رابطه متقابلی و علت و معلولی که این پدیده با بخش های یک جامعه دارد باید به روش مناسب و علمی برای آن برنامه ریزی شود.
با توجه به نقشی که آموزش در توسعه جوامع بر عهده دارد امروزه آموزش از مهمترین راهبردهای توسعه به شمار می رود.
از این رو کشورهای پیشرفته و توسعه یافته جهان، آموزش را بخشی از برنامه های راهبردی و پایه ای خود قرار داده و برای گسترش و افزایش سطح کیفی این بستر مهم تلاش می کنند و نمونه بارز این تلاش ها را می توان در ایجاد انگیزه و فراهم کردن زمینه های جذب نخبگان علمی و فنی از سراسر جهان برشمرد.
از طرفی شکاف بین آموزش های دانشگاهی ( دانش آکادمیک ) با نیازهای جامعه یا به عبارتی الگو برداری های نامناسب از دیگران، یکی از تنگناهای توسعه در کشورما به شمار می رود؛ به طوری که بسیاری از مشکلات جامعه همچون بیکاری و مشکلات اقتصادی و ... از این موضوع نشات می گیرد.
این شکاف زمانی برطرف می شود که آموخته های علمی و دانشگاهی در بطن جامعه و متناسب با شرایط و ویژگی های جامعه هدف بومی شده و به کار گرفته شود.
به عبارتی بین نیازها و ویژگی های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، جغرافیایی و ... یک جامعه با برنامه ریزی ها، سیاستگذاری ها و نظام مدیریتی هماهنگی و تعادل وجود داشته باشد.
**سرمایه انسانی رکن مهم توسعه پایدار
سیف اللهی با بیان اینکه سرمایه انسانی از پایه ای ترین نیازهای توسعه است و آموزش از شاخص های مهم توسعه انسانی است، پرداختن به دانش کاربردی و فناوری های نوین را با توجه به سهم کمرنگ آنها در نظام آموزشی کشورمان از بایسته های توسعه برشمرده و می گوید: نیروی انسانی دانشمند و ماهر از سرمایه های ارزشمند هر جامعه ای به شمار می رود و از این رو نظام آموزشی چه در سطح مدارس و چه در نظام آموزش عالی باید در جهت تربیت نیروی انسانی کارآمد و مفید برای جامعه تلاش کند.
وی بیان با اشاره به اینکه توسعه در هر جامعه ای باید با توازن و تعادل بین بخش های گوناگون همراه باشد ادامه می دهد: انسان ها همیشه در تکاپوی تامین نیازها و ایجاد رفاه در زندگی بوده اند و زمانی به این هدف می رسند که بین نیازها و امکانات موجود در محیط تعادل و هماهنگی را ایجاد کنند.
حرکت تعادلی بین این 2 نقطه یعنی نیازها و امکانات زمینه را برای توسعه موزون و ایجاد آرامش و احساس امنیت در انسان فراهم می کند.
توسعه برای اینکه در یک جامعه پدیدار شود، پیش فرض های نظری و عملی خاصی را نیاز دارد که باور به تغییر و دگرگونی در جهت بهبود و تکامل، همه جانبه نگری، تامین سرمایه اقتصادی و انسانی، هماهنگی و تناسب با نیازهای جامعه، اخلاق و وجدان کاری و ...نمونه هایی از این ها است.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی بر این نظر است که دانش همراه با بینش و مهارت به عنوان ابزاری در دست انسان زمانی بهینه و مفید خواهد بود که با یک رویکرد نظری همراه باشد و در این صورت زمینه ساز توسعه پایدار در جامعه می شود.
از آنجایی که توسعه را فرایند دگرگون سازی بنیادی در باورهای فرهنگی، نهادهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به منظور نوآوری ها و هماهنگی با ظرفیتهای نو دانسته اند که افزایش سطح توانمندی های انسانی، آموزشی، اقتصادی و ...را به همراه دارد، ایجاد دگرگونی در باورداشت های ارزشی و فرهنگی جامعه متناسب با نیازهای آن و حفظ ارزش ها و فرهنگ ملی از بایسته های دستیابی به توسعه است.
سیف اللهی با اشاره به پیش فرض های بنیادی برنامه ریزی توسعه می افزاید: برای برنامه ریزی در این حوزه باید بسترهای جامعه را شناسایی کرده و بررسی کنیم چه موانع، تنگناها، امکانات و محدودیت هایی در جامعه وجود دارد و به عبارتی جامعه را به عنوان یک نظام(سیستم) اجتماعی در نظر بگیریم و به این منظور مدیران و برنامه ریزان و سیاستگذاران باید آموزش های لازم را ببینند تا بتوانند در برنامه ریزی ها و سیاستگذاری ها تدبیر به خرج دهند.
به عبارتی باید عناصر زیست محیطی، محیط جغرافیایی، جمعیت و مولفه هایی همچون بهداشت، سواد، آموزش و ...اقتصاد اعم از تولیدی، مصرفی، سنتی یا نوین و عناصر فرهنگی یک جامعه اعم از ارزش ها، باورداشت ها، آگاهی گروه های اجتماعی و سطح دانش، فناوری و به طور کلی امکانات بالقوه و بالفعل شناسایی و مطالعه شده و در نظام مدیریتی جامعه در قالب سیاست های آمایشی در نظر گرفته شوند.
سیف اللهی با تاکید بر این نکته که تا چند سال گذشته برنامه ریزی ها کمتر رنگ علمی داشته و بدون ارزیابی و امکان سنجی ها و بیشتر از سلیقه ها و ایده های افراد و گروه ها در کشور ناشی می شد ادامه می دهد: پیامدهای این گونه برنامه ریزی ها نبود توازن و تعادل و قطبی شدن توسعه بوده است.
*جمع بندی
طی چندین سال گذشته توسعه خطی و توجه به بعد اقتصادی و صنعتی توسعه نه فقط در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان محور و پایه برنامه ریزی به شمار می رفت اما با مشکلات و ناموزونی که بین بخش های گوناگون یک جامعه و همچنین بین مناطق مختلف در یک کشور به وجود آمد اندیشمندان و برنامه ریزان به کاستی های این برنامه ها پی برده و توسعه انسانی و پایدار را جایگزینی مهم برای این برنامه ریزی ها معرفی کردند.
کشورهایی که از این الگوها پیروی کرده و سیاست های آمایشی را با تاکید بر نقش انسان و اندیشه و دانش، فرهنگ و نیازهای انسانی محور قرار دادند تا حدود زیادی موفق شدند که پیشرفت همه جانبه و پایدار را در جوامع خود برقرار کنند.
از آنجایی که امروزه قدرت یک کشور فقط در سلاح و نیروی نظامی نیست بلکه با بسترهای توسعه ای ایجاد شده در جوامع بشری، قدرت از آن کسی است که از دانش و فناوری بالاتری برخوردار باشد، توجه به بستر سازی برای دستیابی به دانش و فناوری های نوین به عنوان یک هدف مهم در توسعه به افزایش سطح کیفی آموزش، نهادها و فضاهای آموزشی نیازمند است.
با نظر به ضرورت تعادل و توازن و همچنین برابری های اجتماعی و آموزشی در توسعه، هم اکنون در بیشتر مناطق کشورمان ناموزونی و نابرابری توسعه ای را نه فقط در بخش های اقتصادی، بهداشتی و ... بلکه در برخورداری از فضاها، امکانات و کادر آموزشی شاهد هستیم.
از طرفی مدرک گرایی به عنوان هدفی غیرعلمی، امروزه به معضلی پایه ای در جامعه ما تبدیل شده است به طوری که کیفیت دانش و فناوری را در جامعه تا اندازه زیادی کاهش می دهد.
با توجه به اینکه جنگ و رقابت در جهان نوین به صورت جنگ نرم است و جامعه جهانی نیز به سمت اقتصاد مبتنی بر دانش و فناوری سیر می کند و روز به روز تحولات بیشتری در عرصه فناوری و دانش رخ می دهد، از این رو کشورهای در حال توسعه بایستی برای دستیابی به دانش و فناوری نوین و قدرت نرم در جهان تلاش کنند.
پی نوشت ها
1)- http://www.nbs.sk
از فاطمه دوله - گروه تحقیق و تفسیر خبر
پژوهشم**ف.د**1358
انتهای پیام /*
ارتباط با سردبير:
[email protected]
تماس بی واسطه با مسئولین
01/05/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 69]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها