تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 9 اردیبهشت 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):مؤمن شوخ و شنگ است و منافق اخمو و عصبانى.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

بلومبارد

تبلیغات متنی

تریدینگ ویو

خرید اکانت اسپاتیفای

کاشت ابرو

لمینت دندان

ونداد کولر

لیست قیمت گوشی شیائومی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

دانلود سریال سووشون

دانلود فیلم

ناب مووی

تعمیر گیربکس اتوماتیک

دیزل ژنراتور موتور سازان

سرور اختصاصی ایران

سایت ایمالز

تور دبی

سایبان ماشین

جملات زیبا

دزدگیر منزل

ماربل شیت

تشریفات روناک

آموزش آرایشگری رایگان

طراحی سایت تهران سایت

آموزشگاه زبان

اجاره سند در شیراز

ترازوی آزمایشگاهی

رنگ استخری

فروش اقساطی کوییک

راهبند تبریز

ترازوی آزمایشگاهی

قطعات لیفتراک

وکیل تبریز

خرید اجاق گاز رومیزی

آموزش ارز دیجیتال در تهران

شاپیفای چیست

فروش اقساطی ایران خودرو

واردات از چین

قیمت نردبان تاشو

وکیل کرج

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

سیسمونی نوزاد

پراپ تریدینگ معتبر ایرانی

نهال گردو

صنعت نواز

پیچ و مهره

خرید اکانت اسپاتیفای

صنعت نواز

لوله پلی اتیلن

کرم ضد آفتاب لاکچری کوین SPF50

دانلود آهنگ

طراحی کاتالوگ فوری

واردات از چین

اجاره کولر

دفتر شکرگزاری

تسکین فوری درد بواسیر

دانلود کتاب صوتی

تعمیرات مک بوک

قیمت فرش

خرید سی پی ارزان

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1798656404




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

انتظار وآسیب شناسی نهاد ها در دولت اسلامی


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
انتظار وآسیب شناسی نهاد ها در دولت اسلامی
انتظار وآسیب شناسی نهاد ها در دولت اسلامی نويسنده:فرزانه طالقانی چکیدهاین مقاله به اختصار نقش، جایگاه و وظایف دولت اسلامی را در قبال نهاد ها و سازمان هابرای گسترش فرهنگ انتظار در جامعه مورد بررسی قرار می دهد،و به بررسی آسیب هایی که در این زمینه وجود دارد می پردازد .یکی از وظایف دولت اسلامی ،پی گیری مصالح مردم وسامان بخشیدن به امور جامعه، اعم از دنیوی و اخروی است، به عبارت دیگر هدف دولت اسلامی ،سعادت بشر و اصلاح مردم است .یعنی محور نقش های دولت در همه زمینه ها، برقراری حاکمیت خداوند،استوار سازی ارزش ها ورشد کرامت انسانی است .یک برنامه ریزی دقیق و گسترده برای نهاد و سازمان در جهت اعتلای اندیشه انتظار،می تواند تأثیر مستقیم بر تربیت انسانهای منتظرودر نهایت دولت اسلامی بگذارد ،همان گونه که کوچک ترین انحراف درسازمان ها و نهاد ها ضربه شدیدیبر پیکره دولت منتظر وارد خواهد آورد.بنابراین شناسایی انحراف ها وآسیب ها در این زمینه ضروری می نماید و تنها با گذار از غفلت هاو آسیب های مذکور است که امکان خروج از وضع نا مطلوب فراهم می آید .در غیر این صورت ،مقوله انتظار صرفاً اعتقادی با چاشنی احساس وعاطفه گرفتار می ماند وکارکرد اصلی خود را که همان احیای احکام الهی می باشد، از دست می دهد .قانون در دولت اسلامی به عنوان منشور هدایت تشریعى انسان در مسیر فطرت، آمیزه‏اى از تکالیف تجزیه‏ناپذیر فردى و اجتماعى در عرصه‏هاى مختلف زندگى است. بنابراین عصر غیبت، دوران تعطیل شدن تکالیف و افول و توقف رسالت و مسؤولیت انسان منتظر نیست بلکه در عصر غیبت نیز همانند دوران حضور امام (ع) مى‏بایست تربیت دینى در سطح فرد و سیاست و سیاست دینى در سطح اجتماعى عملى گردد، هم فرد بر مبناى دین تربیت شود و هم سازمان ها و نهادها بر اساس آموزه‏هاى دینى اداره شود و این هدف جز از طریق تشکیل دولت هایی هم سنخ با حکومت معصوم (ع) ممکن نیست.اما در این راستا برخی موانع ومشکلات دولت اسلامی و نهادها و سازمان های آن را ازرسیدن به این اهداف متعالی باز می دارد ،لذا توجه به این آسیب ها دولت را برای ترویج فرهنگ انتظار وتشکیل جامعه مهدوی یاری می رساند.این آسیب ها به دو بخش انحرافات درونی و انحرافات بیرونی تقسیم می شود .در حوزه انحرافات درونی می توان به فقدان برنامه ریزی و سیاست گذاری استراتژیک برای رسیدن به آرمان های دولت منتظر، غلبه رویکرد دولتی سازی درعرصه های مختلف دینی وضعف ساز و کارهای مدیریت انتظار در عملکرد سازمان ها ونهاد ها، اشاره کرد . در حوزه انحرافات بیرونی نیز می توان برخی از آسیب هاچون ، عدم ایجاد محیط تربیتی مساعد نهادها وسازمان ها ،کوتاهی درتوجه به تأمین صحیح نیازها وکوتاهی در ترویج مسائل اخلاقی که به تبع اینها رفتارهای مغایر با رفتارهای شخص منتظر بروز خواهد کرد .از آن جا که هر آسیب و انحرافی ،راهکار مناسب خودرا می طلبد ،پیشنهادهای عملی در این زمینه راه گشا خواهد بود . یادکرد این نکته لازم است که این نوشتار تنها پیش درآمدى بر این مبحث است و امیدواریم که در آینده بتوانیم به صورتى گسترده‏تر و عمیق‏تر و فراتر از یک مقاله بدان بپردازیم.کلید واژه ها : انتظار ،نظام اسلامی ، نهاد ، سازمان ،دولت منتظر ، آسیب‌شناسی دینی، توسعه فرهنگ انتظار .درآمد«الذین ان مکناهم فى‏الارض اقامواالصلوۀ و اتواالزکوۀ و امروا بالمعروف و نهوا عن‏المنکر و لله عاقبۀ‏الامور» اینها (یاران خدا) کسانى هستند که هرگاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم، نماز بر پا مى‏دارند و زکات مى‏پردازند، و امر به معروف و نهى از منکر مى‏کنند و پایان همه کارها از آن خداست.در عصر حاضر نقش دولت ها در جوامع بسیار حایز اهمیت و اساسی است چرا که درتعیین وظایف سازمان هاونهادهابرای دستیابی به شرایط مطلوب وتحقق اهداف استراتژیک آن نقش بسیار تعیین کننده و اساسی دارند .از آن جا که افراد از نظر اسلام نمی توانند بر یکدیگر حکومت کنند ،دردولت اسلامی حاکم حقیقی بر بشر خداست ولی این حکومت باید به شکل حکومت یک انسان که بر طبق معیارهای الهی باشد تجسم پیدا کند .ودردوران غیبت تا زمان ظهور برعهده فقهای امت می باشد تابا تشکیل دولت منتظر زمینه ساز ظهورحضرتش باشند .بی تردید مساله حکومت در نظام اسلامی از اساسی ترین و مهم ترین مسائل است و حداقل در ردیف چند مساله درجه اول اهمیت در اسلام می باشد ،دولت اسلامی نیز در راستای رسالت اصلی خویش که هدایت انسان ها و ایجاد بهشتی دنیایی و به کمال رساندن انسانها است ،گام برمی دارد .بی گمان انتظار موعود و تحقق وعده الهى در حاکمیت جهانىِ دین اسلام مى‏تواند در احیاى هویت اسلامى مسلمانان و مقابله با روحیه خودباختگى و احساس حقارت در مقابل فرهنگ و تمدن غرب بسیار مؤثر باشد،در این راستا احیاى فرهنگ انتظارتوسط دولت اسلامی به عنوان یکى از ارکان مهم ترویج اندیشه دینی براى تحقق دوباره قدرت و شوکت مسلمانان در جهان ضروری می نماید.تشکیل حکومت واحد جهانى بر اساس قسط و عدل، آرزوى دیرینه‏ى دولت منتظر است . دولت منتظر ، آینده‏ى روشنى را براى زندگى انسان پیش بینى مى‏کندودر چنین فضایی امید به زندگى در قالب «فرهنگ انتظار ‏» به زندگى شیعیان، معنا و گرمى مى‏بخشد .اسلام، براى بشر، رسیدن به چنین روزى را پیش‏بینى کرده و مقدمات آن را نیز فراهم ساخته و عملى شدن آن را موکول به آماده شدن زمینه‏ى کامل آن کرده است با تمسک به این فرهنگ مومنان و مسلمانان هرگز در دنیای مدرن و صنعتی ،تنها و سرگشته نمی مانند و در هرفتنه و مصیبتی –آنگونه که در بیان زیبای روایات آمده است –به حصن حصین این اندیشه الهی (انتظار فرج )پناه می برند و برای حل مشکلات فردی و اجتماعی خود از آن یار غایب از نظر چاه جویی می کنندآنچه ضرورت پرداختن به این مبحث مهم را دو چندان می کند لزوم تعیین وظایف و مسئولیت هایی منطبق بر اندیشه والای انتظار برای نهادها و سازمان ها،در دولت اسلامی است. و دولت اسلامی که بر طرح” تبیین و ترویج فرهنگ مهدویت” و پژوهش در عرصه های گونا گون مرتبط به این امر ،متولد شده است،این وظیفه خطیر را برعهده دارد .از طرفی از آن جا که توانمندی و قابلیت ها به خودی خود ایجاد نمی‌شوند، لذا می توان از طریق افزایش انگیزه و ایجاد زمینه‌ی گسترده برای افراد سازمان ها و نهادها به این مهم دست یافت. امروزه علی رغم آنکه تحقق اهداف دولت منتظر ، به تشکیل مدینه فاضله،توسعه معنویت ، صلح وصفا ، بسط و گسترش عدل و عدالت که به رشد وتعالی انسانیت می انجامد ، متأسفانه شاهد رشد جرایم و خشونت های فردی و افزایش ناهنجاری ها ومفاسداخلاقی، اجتماعی –اقتصادی و… هستیم که هزینه‌های بالای اقتصادی را برای دولت ها ایجاد کرده و نهادهایا سازمان های ضعیف گاهی اوقات با رفتارهای ناسازگار به مشکلات افزوده‌اند.اگر چه دولت اسلامی منشور وظایف و مسئولیت های سازمان ها و نهادها را تدوین نموده است و گام های اساسی را در این راه برداشته است، اما این سوال مطرح است که چرا اندیشه انتظار در بدنه سازمان ها و نهادها کمرنگ جلوه می کند ودر عمل نیز آثار آن مشخص نمی شود ؟و اینکه آیا این ضعف از نقص منشور وظایف و مسئولیت ها در دولت اسلامی سرچشمه می گیرد یااز کوتاهی مسئولان در عمل به این وظایف.. مقوله آسیب شناسی سازمان ها و نهادها در دولت اسلامی به واسطه تزلزل رو به رشد معنویت در نهادهای اجتماعی و گستردگی فساد و بزه‌کاری ها که نتیجه عدم توجه به اندیشه انتظار می باشد ،در برخی سازمانهای دولتی ، به عنوان ضرورت جدی از طرف بسیاری از اندیشمندان قلمداد شده وکوتاهی در این رابطه اصلی ترین عامل و زمینه ساز انحراف در حوزه های مختلف شمرده می شود .به نظر می رسد باید دولت اسلامی بایستی آسیب های موجود در سازمان ها را شناخته و با علاج آن ها از هر نوع افراط و تفریط در صحنه اندیشه و عمل اجتناب کند.اما امروزه صرفاً به اتکای نهاد دولت اسلامی و مقررات دولتی نمی‌توان از انحرافات و آسیب های موجود در نهادها و سازمان ها که ناشی از فقدان معنویت و نزول اخلاقیات و یا اختلالات اقتصادی و باعث حرکت در مسیر خلاف آرمان های دولت منتظر است،جلوگیری نمود؛بلکه ضرورت به کارگیری شیوه‌های نوین و ابزارها و راهکارهای انگیزشی نوآورانه و انعطاف پذیرووضع قوانین و مقررات خلاقانه برای ترغیب افراد در سازمان ها و نهادهای مختلف به سوی اخلاقیات و معنویت و پرهیز از آلودگی های اجتماعی با هدف توجه به آرمان های دولت منتظر ،به شدت توسط دولت اسلامی احساس می‌شود. شواهد و مطالعات مبین آن است که رویه‌ها و ابزارهای متکی به تشویق و ترغیب و یا کنترل و تهدید و اعمال فشارهای اجتماعی زمانی می‌تواند موفق عمل نماید که زمینه های لازم و سازگاری و انسجام بین نهاد دولت و نهادهاو سازمان ها وجود داشته باشد.در این مقاله سعی شده است وظایف دولت اسلامی که تعیین وظایف سازمان ها ونهادها برای رسیدن به اهداف متعالی دولت منتظرجزئی ازآن محسوب می شود به خوبی تبیین گردد ،همچنین با شناخت ومعرفی آسیب های نهادها و سازمان هادر این زمینه گامی کوچک در جهت رسیدن به اهداف والای دولت منتظر و در نهایت زمینه سازی برای ظهور منجی عالم بشریت برداشته شود . بخش اول- مفهوم شناسیانتظار وماهیت آنانتظار در لغت عرب ،مصدر باب افتعال در ماده نظر است و به معانی : “برگرداندن چشم به منظور دیدن و دریافتن ،جستجو کردن و اندیشیدن ،شناختی که پس از جستجو حاصل می شود “،می باشد.ودر اصطلاح، مولف محترم کتاب مکیال المکارم می گوید :”انتظار کیفیت روحی است که موجب به وجود آمدن حالت آمادگی است برای آنچه انتظار دارند و ضد آن یأس و ناامیدی است .هرچه انتظار بیشتر باشد آمادگی نیز بیشتر است …. و هر چه عشق به (منتظر )افزون باشد آمادگی برای محبوب افزون می گردد و فراغ محبوب دردناک می شود ،تا بدانجا که (منتظر )از خود بی خود می شود ودردها و مشکلات خود را (برای رسیدن به محبوب ) حس نمی کند .” انتظار فرج که عبارت ازایمان استوار به امامت وولایت ولی عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف ) است همه اعتقادهای اساسی انسان اعم از توحید و نبوت و پیشوایی امامان معصوم علیهم السلام را دربر می گیرد.براین اساس انتظار فرج شرط قبولی اعمال محسوب می شود.روایات بسیاری به این امر تصریح کرده اند،ازجمله امام صادق (علیه السلام )به اصحاب خود می فرماید:” آیا شمارا خبر ندهم به آنچه خدای عزوجل هیچ عملی را جز به آن از بندگان نمی پذیرد؟گفتم چرا .فرمود :شهادت به لا اله الاّ الله ،واینکه محمد (صلی الله علیه وآله ) بنده و رسول اوست واقرار کردن به آنچه خداوند به آن امر فرموده وولایت ما امامان و بیزاری ازدشمنان ماوتسلیم دربرابر ما امامان وپرهیزکاری ،کوشش و اطمینان و انتظار قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف )”انتظار عبارتست از امرى سازنده و تمرین درجهت تعالى روح و اندیشه و اعتقادى ژرف به ظهور منجى و نگاهبانى براى ایمان انسان‏ها از سستى و یأس .ونیز دریچه‏اى است امیدوار کننده به سوى اجراى فرامین الهى در جهت تحقق اهداف قرآن و عترت و دارویى براى محرومان و مصلحان در انتظار آن یار دور از نظر که از فطرتى الهى برخوردارند.مقام معظم رهبری در رابطه با ابعاد انتظار معتقدند:” قانع نشدن به وضع موجود و تلاش فزاینده و مستمر در انجام اعمال نیک و خیر، یک بعد از انتظار است.امید به آینده‏اى روشن - که در آن سراسر زندگى بشر را تفکر الهى فرا خواهد گرفت - بعد دیگر انتظار است . ملت منتظر ایران، با تکیه بر امید به پیشرفت و موفقیت، دست‏به اقدام ، تلاش و انقلاب زد و پیروز شد، لذا مردم ما باید روح «انتظار» را به تمام معنا در زندگى خود زنده کنند. “ ایشان معتقدند :”براى تحقق ظهور امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف )، وجود انسان‏هاى صالح، انگیزه‏هاى قوى، ایمان‏هاى راسخ، گام‏هاى استوار و دل‏هاى روشن نیز لازم و ضرورى است… امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف )، کسانى را لازم دارد که در مقابل پدیده‏هاى تلخ و دشوار، مردد و متزلزل نشوند و عقب ننشینند تا بتواند با اینها وارد کار عظیمى بشود که قرار است دنیا را متحول کند… آنها باید در مقابل همه مشکلات بایستند، یک سیستم قوى لازم است که افراد آن غیر متزلزل باشند. بصیرت نافذ و راسخ داشته باشند که هیچ مشکلى آنان را مردد نکند و امام عزیز ما این‏گونه بود… امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف ) افرادى را لازم دارد آگاه، بصیر، خبیر، متوکل به خداى متعال، توجه کننده به جزئیات و آن‏گاه فداکار، کاردان در اداره جامعه و رزمجو با دشمن.تقوا ، تواضع ، فروتنى و گذشت در برابر ضعفا و مقاومت در برابر زورمندان و ستمگران از صفات سربازان امام عصر (عج الله تعالی فرجه الشریف ) مى‏باشد. ”یکی ازوظایف مهم منتظران،موضوع آمادگی برای پذیرش حکومت واحدجهانی حضرت ولی عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف )است واین آمادگی حاصل نمی شودمگر باایجاد دولت اسلا می و نیز بستر سازی مناسب برای سازمان ها و نهاد ها در جهت زنده کردن روح انتظار، به تمام معنا در زند گی روز مره انسان ها،و تا این مهم حاصل نشود ظهور حضرت واقع نخواهد شد.این آمادگی هاعبارتند از :آمادگی فکری وفرهنگی ، آمادگی اجتماعی و آمادگی های تکنولوژی و ارتباطی.زیرا بدون این نوع آمادگی ها امکان پیاده کردن آن حکومت واحد جهانی که نوید بخش عدالت و صلح و آزادی است میسر نخواهد بود .مفهوم دولتدولت در معنای وسیع کلمه و تعریف عام به نهادهایی گفته می‌شود که دارای قدرت مشروع بوده و این قدرت را برجمعیتی که به آن ملت و اجتماع گفته می‌شود و همچنین بر قلمروی معین (کشور) اعمال می‌نمایند. برای اینکه دولتی به وجود آید ، افراد جامعه از طریق ارائه آراء و تفویض اختیار یا تفویض قدرت به نهادهای قانونی موجود و یا نهایتاً به کارگزار عمومی، می‌توانند قدرت متمرکز خود را بر تمام سازمانها در داخل قلمرو خود اعمال نمایند.ماهیت، شکل و اندازه دولت ها بسته به نوع توزیع قدرت وترکیب عواملی چون عوامل فرهنگی،‌ مواهب طبیعی، فرصت های تجاری و اقتصادی و…ونحوه تعاملات بین مردم و دولت تعیین می‌گردد.در بستر زمان تدریجاً دولت ها دارای خصوصیات مشترکی شدند به طوری که دارای قلمرو جغرافیایی مشخص با جمعیتی معین هستند که در محدوده آن اعمال قدرت نموده و نقش مرکزی و محوری و مخصوصاً هماهنگ کننده خود را اعمال می‌نمایند.دولت اسلامی ،دولتی است با خصوصیات مشترک همه دولت ها ولی با دغدغه های متفاوت اسلامی.در دولت اسلامی اصل اسلام است و اسلام نیز مانند دیگرادیان الهی معتقد است که حکومت ریشه ای الهی دارد. در نتیجه ،دانش سیاسی در اسلام نظام مستقلی نیست که در پی رسیدن به بالاترین قله های اندیشه بشری باشد ،در این نظام مردم قادر به تغییر شریعت الهی نیستند ،بلکه فقط می توانند از آن اطاعت کرده ویا سرپیچی کنند .“قوانین دولت اسلامی در واقع دو گونه اند :۱- شریعت و آنچه دستوور خداوند متعال است۲- قوانین مصوب نظام و اختیارات فقیه ”از آنجا که شاکله اصلی دولت را سازمان ها و نهادها تشکیل می دهند ،یکی از وظایف اصلی دولت اسلامی تعیین وظایف سازمان ها و نهادها بر مبنای بایستگی های دولت منتظر است .حال مفهوم سازمان ونهاد را بررسی نموده و تفاوت آن را بیان می کنیم .سازمانسازمان عبارت است از : هماهنگی معقول تعدادی از افراد که از طریق تقسیم وظایف و برقراری روابط منظم و منطقی ، برای تحقق اهداف یا منظور مشترکی ، به طور مستمر ، فعالیت می کنند .مشخصه اصلی سازمان ، دامنه فعالیت و الگوی روابط انسانی آن است که به واسطه آن ، هدف های سازمانی تحقق می یابند . این الگو ، دو وجه رسمی و غیررسمی دارد . وجه رسمی سازمان ، الگوی روابطی را معرفی می کند که پیشاپیش و عمداً ساخته و پرداخته شده است تا رفتار افرادی که به ایفای وظایف سازمان می پردازند به موجب آن تنظیم شود . وجه غیر رسمی آن به الگوی روابطی اشاره می کند که ضمن روابط رسمی ، میان کارکنان سازمان بوجود می آید . وجوه رسمی و غیر رسمی ، در هر سازمانی وجود دارند و تواماً سازمان را بوجود می آورند .عناصر و ویژگیهای مشترک سازمانها به شرح زیر است :۱- سازمان ها هدف دارند ، یعنی برای دست یابی به هدفها و مقاصد معینی بوجود آمده اند۲- سازمان ها از ترکیب اجتماعی افرادی که به طور گروهی کار می کنند ، تشکیل می شوند .۳- فعالیت سازمانها استمرار زمانی دارد .۴- سازمان ها ، فعایتهای خود را از طریق تفکیک وظایف ، از روی برنامه ، و با استفاده از دانش و فن و ابزار انجام می دهند .۵- سازمان ها ، واحدهای یکپارچه و یگانه ای از فعالیتهای منظم و هدفمند هستند و کار و فعالیت خود را به طور عقلانی و منطقی ، هماهنگ و هدایت می کنند .نهادنهاد فعالیتی اجتماعی است که اکثریت اعضای یک جامعه معین از آن‌ها پیروی می‌کنند.همه شیوه‌های رفتار نهادها به وسیله ضمانت‌های اجرایی نیرومند، حمایت می‌شوند. از آن‌جایی که نهادها تشکیل دهندۀ شالوده جوامع¬اند شیوه‌های ثابت رفتار را، که در طول زمان پایدار هستند، عرضه می‌کنند.در یک تعریف دقیق‌تر جامعه‌شناسان معتقدند: نهادها فرم‌های استحکام یافته‌ای از رفتارها هستند که در کنترل اجتماعی و نیازهای بنیادین اجتماعی به کار گرفته می‌شوند. همچنین ترکیبی هستند از مدل‌های رفتاری برای برآوردن نیازهای اساسی گروه و یا ترکیبی از مدل‌های فرهنگی که نقش اصلی را در روابط اجتماعی ایفا می‌کنند. بنابراین نهادهای اجتماعی فرم‌های استقرار یافته‌ای هستند که بر فرد تقدم زمانی دارند و گاهی انسان‌ها حتی از اصل آن‌ها بی‌اطلاع‌اند، بدین معنی که نهادها در روند تکاملی جامعه پدیدار گشته و ساخته و پرداخته جامعه هسنتد.هر یک از نهادها شیوه منطقی برای برآوردن یک نیاز عمومی جامعه است. نهادها با ساخت‌ها، روابط، هنجارها و شیوه‌های رفتاری خاص خود ضمن برآوردن این نیازها به ایجاد و حفظ نظم و ثبات اجتماعی مدد می‌رساند. نهادهایی که این وظایف را به عهده دارند عبارتند از:خانواده،آموزش و پرورش ، اقتصاد، حکومت ، دین.یک نهاد در گسترده ترین مفهومش مجموعه ای است از هنجارها، قواعد رفتاری یا شیوه های استقرار یافته تفکر. خانواده، بانک، مالیات، شرکت سهامی، دولت، پول، اجاره، برنامه ریزی، اتحادیه های کارگری، قانون اساسی، نظام قضایی، مجموعه ای کامل از شبکه های اجتماعی و… همگی نمونه هایی از نهاد ها هستند. .فرق اساسی بین نهاد و سازمان آن است که نهادها در روند تحولات جامعه و کارکرد آن به وجود می‌آیند و فرد، مقام یا دولت در پیدایش آن دخالت ندارد، به عبارت دیگر نهادهای اجتماعی از پیش طرح‌ریزی شده نیستند. در حالی که سازمان‌ها یا نظام‌های اداری و آموزشی را مسئولین، معتمدین، مدیران، سرمایه‌گذاران، دولت‌ها و… طرح‌ریزی کرده و سازمان می‌دهند. نهاد نوعی رابطه است که جنبه عینی آن خیلی کم است و فقط در رابطه با سازمان‌ها جنبه عینی پیدا می‌کند. در حالی که سازمان در چارچوب تشکیلات، وسایل، ابزار و عوامل انسانی شاغل در آن، قابل رؤیت است.نهادها وسازمان ها در یک دولت اسلامی با محوریت اندیشه انتظار، می توانند با یک برنا مه ریزی دقیق و از پیش تعیین شده بیشترین تا ثیر را در تعمیق باور های دینی مردم گذاشته و خود نیز جهت دهنده افکار ،گرایش ها ،تمایلات ونیز رفتار انسان ها درسطح گسترده باشند .ونیز عملکرد افراد در سازمان و نهاد می تواند تاثیر مستقیم بر تربیت انسانهای منتظر بگذارد همان گونه که کوچک ترین ضعف و یا انحراف احتمالی در سازمان ها و نهاد ها در این زمینه می تواند ضربه شدیدی به اندیشه متعالی انتظار و در نتیجه بر پیکره دولت اسلا می واردآورد.بخش دوم – دولت اسلامی ، دولت منتظرحکومت اسلامی هیچ یک از انواع حکومت ها ی مو جود نیست ،بلکه تابع احکام وقوانین اسلام است که باید رعایت و اجرا شود .از این جهت در دولت اسلامی قانون الهی برمردم حاکم است .امام خمینی در این زمینه می فر مایند:غیر از قانون الهی، کسی حکومت ندارد و برای هیچ کس حکومت نیست ،نه فقیه و نه غیر فقیه ،همه باید تحت قانون عمل کنند.دولت اسلام از قدرتى منشأ مى گیرد که از تمامى عوارض و نارسایی ها به دور است چه آنکه منشاء قدرت در این حکومت ، قدرت الهى و نیروى فوق بشرى است که در تمامى ابعاد دولت اسلامى : مقننه ، قضائیه ، اجرائیه ، جلوه گر است و بر درون و برون تمامى افراد جامعه اسلامى احاطه کامل دارد.حکومت در اسلام بر پایه ایمان به خدا و ماوراء الطبیعه پى ریزى شده و اسلام حقّ حاکمیّت را مخصوص به ذات لایزال ربوبى مى داند که به وسیله پیامبران و قوانین الهى به مرحله اجرا درمى آیددر مکتب اسلام براى این جهان آغازى و پایانى است ، هدف از خلقت انسان رسانیدن او به کمال مطلوب است و آن بجز از طریق ایمان و عمل امکان پذیر نیست . در قران کریم آمده است:لَیْسَ لِلاِْنْسانِ اِلاّ ما سَعى “انسان جز با سعى و کوشش خود به جایى نخواهد رسید”بنابراین ، سعى و کوششى مى تواند سعادت بخش باشد که در راه سازندگى و اصلاح فرد و جامعه و در راه انسان دوستى و خداپرستى و کمک به بیچارگان و مستضعفین جهان قرار گیرد و پیمودن چنین راهى جز با از خود گذشتگى و تحمّل بار سنگین مسؤولیت انسانى و خدایى میسّر نیست .دولت اسلامی ،متولی اجرای احکام و حدود الهی در جامعه بر پایه اندیشه متعالی انتظار می باشد. و این کار را از طریق بر نامه ریزی دقیق برای سازمان ها و نهادها در جهت تربیت انسان هایی صالح با انگیزه های قوی و ایمان راسخ انجام می دهد. این مهم نیز تنها از طریق تبلور اندیشه انتظار و در سایه سار احیای روح انتظار در جوامع اسلامی امکان پذیر است.از آنجا که دولت اسلامی مقدمه ساز تشکیل حکومت جهانی مهدوی می باشد ،می تواندبا تقویت اندیشه انتظار در پیکره سازمان ها و نهاد ها افراد جامعه را به سوی حکومت جهانی حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف )سوق داده وسعادت ابدی و جاودانه را در دنیا و آخرت برای آنها به ارمغان بیاورد. بررسی وظایف دولت اسلامیبحث وظایف دولت اسلامی ،از بحث های ضروری ومهم در این رابطه می باشد .از آنجاکه دولت اسلامی طبق اراده خدا عمل می کند وبه همان سویی که خدا اراده کرده می رود ،لذا وظایف اوکوچک شده وظایف خداست .همان بر خوردی که خدای متعال با موجودات عالم وانسان ها دارد ،دو لت اسلامی نیز باید همان برخورد را داشته باشد .برخورد باید پدرانه ،محبت آمیز و اصلاح گرایانه باشد .انسان ها رقیب و دشمن او نیستند ،بلکه اگر هم در جایی سخت گیری کند ،مانندسخت گیری پدر مهربان وبا تدبیر با فرزند محبوب یاسخت گیری طبیب بابیمار است .همه وظایف دولت اسلامی بایستی در این چار چوب قرار بگیرد .بنابراین دولت اسلامی ،بایستی با خود سازی اخلاقی مسئولان و بالا بردن سطح معنویات در جامعه و نیز تأمین امور مادی جامعه از طریق ایجاد عدالت اجتماعی و امنیت و نیز اداره سیاست جامعه اسلامی ،زمینه را برای هدایت سازمان ها و نهاد ها فرا هم نماید.حال به بیان دیدگاه ها در زمینه ی‌ بایستگی‎های دولت اسلامی برای هدایت سازمان ها و نهادها به سمت اهداف دولت منتظر می‎پردازیم:۱/ برآورد روشمند ظرفیت نهادهاوسازمان های موجود در جامعه ،برای دست یابی به برپایی دولت منتظرو هم گرایی نهادینه شده بین همه آنها و به دنبال آن برآورد نهادهای جدید مورد نیاز .۲/ تأسیس شورای عالی متشکل از مدیران نهادهاوسازمانها برای تقویت تعامل اندیشه‎ای معطوف به حوزه‎های گوناگون و در نتیجه بالا بردن توانمندیهای مدیران ، برای برآوردن انتظارات دولت منتظر .۳/بهره‎گیری مناسب و عالمانه از همه ی‌ ظرفیت های ناشی از فن آوری نوین اطلاعاتی برای ساماندهی فکری و اجتماعی سازمانها و نهادها در دنیای مجازی با توجه به ضرورت روی آوردن مدیران سازمان ها ونهادها به روشهای جدید وغیرسنتی برای ترویج فرهنگ انتظار در جامعه ۴/فراهم آوردن امکانات علمی لازم برای تولید پشتوانه‎های مورد نیاز برای نظریه‎پردازی نسبت به وجوه مختلف بیداری اسلامی و برآوردن نیازهای کاربردی آن در حوزه‎های مختلف فقهی، تربیتی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در جهت ایجاد جامعه ای منتظر. ۵/رصد فعالیتهای تضعیف‎ و تحریف کننده ی‌ مفهوم انتظار از سوی غرب و تلاش هماهنگ برای خنثی کردن آن.۶/ ساماندهی فعالیت های تبلیغی سنجیده به منظور گسترش فرهنگ انتظار در بین مسلمانان و آسیب‎شناسی مستمر همراه با واقع‎گرایی و اعتدال که در نتیجه ی‌ آن آفات درونی و بیرونی سازمان ها ونهادها دردولت اسلامی شناسایی شده وبا علاج آن از هر نوع افراط و تفریط در صحنه ی‌ اندیشه و عمل اجتناب شود. در نهایت وظیفه دولت اسلامی ،پی گیری مصالح مردم وسامان بخشیدن به امور جامعه (اعم از دنیوی و اخروی ) باتکیه بر زمینه سازی برای حکومت جهانی مهدوی است به عبارت دیگر هدف دولت سعادت بشر (اصلاح مردم )از طر یق احیای اندیشه انتظاراست .یعنی محور نقش های دولت در همه زمینه ها برقراری حاکمیت خداوند،استوار سازی ارزش ها ورشد کرامت های انسانی است .درمیان دولت های اسلامی، محوریت آینده از آن دولتی است که با برخورداری ازیک اندیشه ی‌ استواروکارآمد توانمندی بیشتری برای اجرای رسالت های پیش‎گفته وتحمل چالش ها و مواجهه ی‌ فعال با آنها راداشته باشد.بررسی وظایف نهادها و سازمان ها در دولت اسلامیدر این قسمت به بررسی وظایف سازمان ها و نهاد ها به طور جدا گانه می پردازیم.در مورد وظایف نهاد ها می توان گفت:نهادها در دولت اسلامی وظیفه بستر سازی در راستای احیای شریعت نبوی و اجرای قوانین اسلامی و دستورات الهی ،دارند .این مهم با تأکید بررسالت اصلی آن هاکه آماده سازی جامعه برای ظهور است ، امکان پذیر است برای تحقق این آرمان بزرگ الهی نهادها می توانند ازطریق کمک به نظارت بر رفتار مقامات دولتی تاثیر گذارباشند. نهادها هم چنین بر نحوه پاسخ گویی دولت ها به طیف وسیعی از شهروندان درجامعه و چگونگی پاسخ گویی آن ها نسبت به نگرانی های اقتصادی و اجتماعی تاثیرگذار ند.آن ها این وظیفه را با عرضه اطلاعات، افزایش رقابت و ایجاد هماهنگی میان افراد در سازمان ها انجام می دهند.طیف گسترده ای از نهادهای سیاسی در کنار سایر عوامل، رفتار مقامات دولتی را تحت تاثیر قرار می دهند.در دولت اسلامی نیز باروری اندیشه جامعه منتظر بستگی دارد به این که چه نهادهایی در جامعه وجود دارند و چگونه عمل می کنند؟ نهادها نه تنهاتوانایی گسترش اندیشه انتظار را دارند ، بلکه بر عملکرد افراد جامعه منتظر نیز تاثیر گذارندواما وظایف سازمان ها در دولت اسلامی اینگونه بیان می شود :۱-چاره‎اندیشی برای تربیت نیروهای متخصص و توانمند: برای هدایت وجوه و سطوح مختلف بیدارگری در جهت سوق دادن افراد به سوی یک جامعه انتظار گرا نیاز به تربیت نیروهای متخصص تواتمند احساس می شود ونیز ایجاد مراکز پژوهشی و اطلاع‎رسانی مورد نیاز در این زمینه ضروری می نماید .۲- ایجاد مدل گزینشی مناسب: افراد برای سازمان یک سرمایه انسانی محسوب می شوند چرا که سازمان برای جذب و به کارگیری آنان هزینه های زیادی را انجام داده است. اگردر یک گزینش سازمانی اندیشه انتظار و عمل در جهت آن حاکم نباشد ، یقیناً افرادی نالایق و ناکارآمد وارد سازمان خواهند شد که ممکن است باعث بروز رفتارهای مغایر با اصول جامعه مهدوی شوند .۳- تدوین منشور اخلاقی: تشویق و ترغیب کارکنان به ارزشهای اخلاقی وبارور شدن اندیشه انتظار در افرادبرای حرمت نهادن به قانون مشتمل بر کلیه وظایف منتظران وتلاش برای زمینه سازی جامعه مهدوی ۴-ارزیابی عملکرد :که می بایست در راستای انجام تکالیف شخص منتظر باشد چرا که اگر فرد عملکرد ضعیفی در کارنامه خود داشته باشد ،علل آن را باید شناخت،لذا باید کارکنان مورد ارزیابی عملکرد مداوم قرار بگیرند بخش سوم - آسیب شناسیدولت منتظر که بر پایه اسلام بنا شده است ،علاوه بر صفات و ملکات نفسانی حتی به ساحت باورهای انسان هم نگاه ارزشی واخلاقی دارد وبرای رفتارهای آدمی نیز بایدها ونبایدها ی اخلاقی را توصیه می کند .در یک تقسیم بندی کهن ابعاد وجودی انسان را می توان در سه حوزه باورها ، گرایش ها ونیز رفتار جای داد .بخش اندیشه ای وجود انسان عهده دار کشف انواع حقایق وواقعیات است . اخلاق و گرایش ها در آدمی نیروی محرکه او در اعمال و رفتارش ودر واقع بیان گر حقیقت ومرتبه وجودی او است .حوزه رفتاری نیز عبارت است از آن بخش ازوجود انسان که نمود و بروز خارجی و آشکار دارد .از این رو می توان گفت منشور وظایف و مقرراتی که برای سازمان ها و نهاد ها در دولت منتظر وضع گردیده بر سه اصل عقاید ،اخلاق و اعمال استوار استازآن جاکه بروزکلیه رفتارها نتیجه باورها و اخلاقیات شخص می باشد وهرکدام رفتارهای متناسب خودرا طلب می کند ،با اصلاح آنهارفتارآدمی نیزاصلاح خواهد شد.همانگونه که با انحراف در هریک ازآنها ،تعادل و ساختار اسلامی سازمان ونهاد و درنهایت دولت، ازهم پاشیده وسقوط می کند.در این بخش به اختصار آسیب های نهاد ها و سازمان ها، در حوزه توسعه فرهنگ مهدویت دردولت منتظر که موجب ناکارآمدی عملکرد سیاست گذاران و مجریان این بخش گشته، مورد شناسایی قرار می گیرد.آسیب شناسی در حوزه وظایف ومسئولیت های دولت اسلامی در قبال نهاد ها و سازمان هاکه به « مطالعه عدم انطباق کنش و عمل سازمان ها و نهاد ها با هنجارهای جامعه منتظر» می‌پردازد، در دو حوزه آسیب های درونی و بیرونی قابل بررسی می باشد. آسیب های درونیآسیب های درونی آن دسته از موانعی هستند که بیشتر از آنکه مربوط به عملکردافراددر نهاد ها وسازمان ها باشند مربوط به سیاست گذاری های کلی در این زمینه می باشد که در این جا به برخی از آنها اشاره میشود:الف-فقدان برنامه ریزی و سیاست گذاری استراتژیک برای رسیدن به آرمان های دولت منتظر:یکی از موانع نهاد ها و سازمان ها در رسیدن به جامعه مهدوی بدون شک”فقدان برنامه ریزی و سیاست گذاری استراتژیک برای رسیدن به آرمان های دولت منتظر”، می‌باشد. که برنامه‌ریزی بلند مدتی است برای رسیدن به اهداف متعالی دولت مهدوی. برنامه ریزی استراتژیک در عرصه ایجاد فرهنگ انتظاربه تقویت باورهای دینی که همان ایمان به خداوند،عالم غیب و معاد می باشد ؛ باز می گردد. سستی ایمان موجب نا توانی از تمییز حق و باطل می شود که به علت تردید و دولی و نیز وسوسه های شیطانی، باعث سردر گمی شخص برای رسیدن به مطلوب است .از آنجا که تدوین سیاست فرهنگی ، سیاستگذاران امری دشوار است، لذا در این عرصه نخبگان دینی ،علاوه برتلاش مضاعف دراین زمینه ، باید از سطح درگیری‌های روزمره فراتر روند و با دانش خود از فرا سوی افق های امروز، تصویر روشنی از جامعه مهدوی و انسان منتظر نشان دهند . آن چه از برنامه ریزان در این زمینه انتظار می رود اعتلا بخشیدن به آموزه های دینی و انقلابی و تنظیم مناسبات و روابط اجتماعی مردم برای ایجاد برنامه ریزی منسجم وپایدار در جهت تعمیق باورهای مهدوی می باشد .متاسفانه در بسیاری از موارد، در عین صرف هزینه هنگفتی از سرمایه های مالی و انسانی ، برنامه ها و فعالیت های فرهنگی در این زمینه از استراتژی بلند مدت نشأت نمی گیرند بلکه تنها بر برنامه ریزی های موقت و متغیر و ناپایدار متکی هستند که خود چالش مهمی بر سر راه توسعه فرهنگ انتظار به شمار می آید.باور مهدوى به دلیل پتانسیل قوى خود امکان ترسیم و طراحى یک استراتژى را فراهم مى‏سازد؛ زیرا این باور بیش از آنکه رویکرد به عقب داشته باشد، متوجه جهان آینده و آینده جهان است.ب-غلبه رویکرد دولتی سازی درعرصه های مختلف دینی:متاسفانه دخالت دولت در همه عرصه های فرهنگی و رفتارهای دینی مردم در دو دهه گذشته، آسیب‌هایی را متوجه بهبود روند توسعه فرهنگ انتظار نموده است که در برخی مواقع منجر به خدشه دار شدن قداست احکام الهی و نیز فرهنگ انتظار شده است .به عنوان مثال تکیه شدید بررعایت برخی ازمسائل درمیان سازمان هاونهادها ازقبیل اجرای دعای فرج و برگزاری بعضاًاجباری نمازجماعت در برخی موارد بیشتر جنبه تظاهروریاپیدا کرده است تااخلاقی که نشأت گرفته ازباورهای درونی افراد باشد. دولتی سازی همچنین موجب کاهش انگیزه مشارکت مردم در عرصه های فعال در این زمینه شده است، زیرا در صورت دخالت تام دولت در این عرصه ها خود به خود مردم از صحنه خارج شده و نهادهای دولتی جایگزین آنها می شوند. البته نکات یاد شده به معنی نفی نقش دولت در خدمت رسانی دینی و فرهنگی درجامعه اسلامی نیست؛ چنان که دولت متولی عرصه های مختلف حیات مردم است، باید برنامه ریزی و بهبودروند توسعه فرهنگ انتظاررا پذیرا باشد، یعنی باتأکیدبرراهکارهای مناسب بایدبه تقویت باورهای دینی بر اساس فرهنگ انتظار پرداخت نه تضعیف آن.ج- ضعف ساز و کارهای مدیریت انتظار در عملکرد سازمان ها ونهاد ها :یکی دیگرازآسیب های درونی”ضعف سازو کارهای مدیریت انتظاردرعملکردسازمان ها و نهادها “حوزه توسعه فرهنگ دینی است ،که منجر به موازی کاری های سازمانی ونهادی و همچنین عدم استفاده بهینه از فرصت های موجود گشته است. با توجه به عوامل ایجاد آسیب ها ، متوجه می شویم که خارج از محیط مباحث نظری و ذهنی در یک محیط عملی، اغلب آسیب ها متوجه کارکرد دولت و حکومت از یک سو وسازمانها و نهادهای متولی ترویج فرهنگ انتظار، از سوی دیگر است که یافته‌های پژوهشی نیز بر آن تأکید دارد. حرکت شتابان نخبگان و برنامه ریزان درمقوله مهدویت به سمت تأسیس و ایجاد مراکز متعدد به موازی کاری در امور مختلف اداره این بخش انجامیده است.آسیب های بیرونیچنانچه آسیب های درونی مورد توجه قرار نگرفته و به درمان آنها پرداخته نشود، بی تردید منجربه بروز ناهنجاری هایی در رفتار می شود که در قالب آسیب های بیرونی بیان می گردد؛ قطعاًاین رفتارها در شأن مدیران و مسئولان در جامعه منتظر نمی باشد چرا که بی تردید رفتارها از بینش ها متأثر می شوند وقتی بینش ها تغییر یافت رفتارها نیز تغییر می کنند کسانی که به ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف )می اندیشند حلال و حرام ها را رعایت می کنند و رفتارهای خود را براساس اندیشه انسان منتظر کنترل می نمایند وبرعکس کسانی که بینششان دچار انحراف شده باشد ،رفتارشان نیز با الگوهای اسلامی هماهنگی نخواهد داشت .بطور کلی وضعیت نیروی انسانی در این نهادها از نابسامانی عمیق در عملکرد سازمان ها و نهادها حکایت دارد ؛ تعدادی از آنها ازنیروی انسانی غیر متناسب با اهداف و وظایف نهادهادر دولت اسلامی بهره برده اند . مقایسه سازمان نیروی انسانی ، فقط در چند نهاد دینی ، گویای نابسامانی در این حوزه است .برخی از آسیب های بیرونی از این قبیل است :عدم ایجادمحیط تربیتی مساعد:زیرا دست کاری محیط وفراهم نمودن زمینه مناسب می تواندرفتار،افکاروخصلت های افرادگروه رابه سوی جامعه سالم مهدوی به دورازگناه، سوق دهد،چرا که هرچه درجامعه امکان گناه کم تر باشد،زمینه انحراف درافرادسازمان هانیزکاهش می یابد .دنیا گرایی و تجمل پرستیاز آنجا که هدف از آفرینش جهان مادی ،تأمین نیازهای انسان در حرکت به سوی سعادت الهی است بنابراین انسان باید دنیا و مظاهر آن را وسیله ای برای دست یابی به هدف متعالی خود ببیند نه آنکه این امور را هدف اصلی بداند و آخرت را فراموش کند که در این صورت دچار انحراف در بینش شده واثر چنین بینشی در اخلاق و در نهایت در رفتارآدمی بروز می کند .وجود چنین انحرافاتی در سازمانها و نهادها خطر بزرگی محسوب می شود و مانع اساسی برای حرکت به سوی اهداف متعالی دولت منتظر به شمار خواهد رفت که در این صورت لذت جویی خود خواهی،مال دوستی وپایمال کردن حقوق دیگران که مظاهری از دنیا پرستی اند باعث بروز رفتارهای چون ربا خواری ،انباشت ثروت ،تولید فقر و…. می شوند که نظام رفتاری متضاد با نظام رفتاری دولت منتظر خواهد بود را نتیجه می دهد .تبعیض و بی عداالتی :یکی از آفت هایی که دامنگیر سازمان ها و نهادها شده است و با اصول اصلی دولت منتظر مغایرت دارد ،تبعیض ها ،انحصارات ،رانت خواری ها و پایمال کردن اموال عمومی می باشد .که دراندیشه انسان منتظر جایی ندارد و کسانی که داعیه پیروی از الگوی ناب اسلامی را دارند سنخیتی با این عمل ندارند .بی توجهی به امر به معروف ونهی از منکر:سستی در کار و سازش با منکرات از جمله مهلکاتی است که در سازمان ها و نهادها وجود داشته وضررش به جامعه سرایت خواهد کرد ،این امر دولت را از رسیدن به هدفهایش دور خواهد کردمرحوم نراقی در این زمینه چنین بیان نموده است که “… اگر بساط امر به معروف ونهی از منکر جمع شود دیانت خوار می گردد و نبوت تعطیل می شود وسستی عمومیت می یابد،گمراهی فراگیر می شود جهالت ونادانی شایع می شود ،احکام دین ضایع می گردد و آثار شریعت خداوند کهنه خواهد شد….” کوتاهی درتوجه به تأمین صحیح نیازها :از آنجا که تأمین نیاز های اولیه انسان موجب توجه افراد به سوی اهداف عالی ترمی شود وظیفه اصلی سازمان ها و نهادها در توجه ویژه به مسائل معیشتی از قبیل شغل ،ازدواج و… تعریف می شود .با آنکه وظیفه دولت صرفاًدر تأمین نیازهای مادی خلاصه نمی شود اما؛کوتاهی در این زمینه منجر به عدم شکوفایی فرهنگ انتظار در جامعه اسلامی می شود .فقدان انصاف وعدالت :یکی از موانع سترگ درراه خدمت و پاسخگویی سازمان ها و نهادها در دولت منتظر به جامعه ،فقدان عدالت نفسانی و عدم تربیت صحیح مدیران است. انصاف که در واقع رعایت جانب حق است ودر سازمان ها و نهادها همان تعهد ی است که مدیران وافراد مسئول در قبال مردمی دارند که به واسطه از خود گذشتگی آنان بر سر کار آمده اندوبابودن انصاف در پی برآورده کردن توقعات و خواسته های آنها باشند .امافقدان چنین انصافی باعث می گردد که فرد مسئول در نهاد یا سازمان نتواند خواسته عدالت خواهانه مردم را جامه عمل بپوشاند وندای عدالت خواهی دولت منتظر راپاسخ دهد . عدم درک وظیفه و مسئولیت پذیری :یکی دیگر از آسیب های موجود درنهادها و سازمان ها عدم درک وظایف ومسئولیت پذیری افراد در قبال حقوق یکدیگر است که موجب بی اعتمادی و اختلال در روابط می شود .مسئولیت و پذیرفتن آن باهیچ عذری قابل چشم پوشی نیست و مدیران باید با ترویج اخلاق در فرهنگ سازمانی نرخ مسئولیت پذیری سازمان را افزایش دهند .مسئولیت پذیری در افراد سازمان، علاوه بر آن که یک وظیفه دینی و اخلاقی است، نقش راهبردی در موفقیت نهاد یا سازمان دارد. که در نهایت منجر به موفقیت در رسیدن به هدف اصلی دولت منتظر می گردد.سستی در تکریم شخصیت افراد : شالوده و بنیاد اساسی دولت منتظر توجه دادن انسان به شرافت و کرامت ذاتی خویش است .زیرا کسی که احساس زبونی و فرو مایگی کند و شرافت شگرف خویش را باور نداشته باشد ،از ارتکاب هر گونه رفتار ناپسند اخلاقی که مغایر با وظایف منتظران می باشد، باکی ندارد. تکیه بر ظن وگمان به جای علم و یقین: یکی از دستاوردهای دولت منتظر کسب علم و آگاهی لازم برای پاسخ گویی مسئولان به مردم است تا مردم نسبت به رفتارها و عملکرد مسئولان احساس بدی نداشته باشند و به تخصص و آگاهی آنان برای انجام امور اطمینان داشته باشند .اگر مدیران در نهادها وسازمان ها چنین تفکری نداشته باشند با توجه به کلام امیر مومنان آفات زیر دامن گیر دولت منتظر خواهد شد :.” بی اطلاعی از امورکه منجر به ازبین رفتن توازن در امور می شود ،کارهای بزرگ ،کوچک و امور کوچک بزرگ شمرده می شوند ،زشت زیبا وزیبا زشت جلوه می کند ،باطل لباس حق می پوشد.” قرآن کریم نیز در آیات زیادی بشدت با پیروی از حدس وگمان مخالفت می کند و می فرماید:“ولا تقف ما لیس لک به علم” مادامی که به چیزی علم ویقین حاصل نکرده ای آن را دنبال مکن .عدم صداقت :چنانچه سرپرست پست های کلیدی در هر سازمان یا نهادی،اندیشه ای غیر از اندیشه انتظار داشته وانگیزه ای غیر از خدمت به خلق و جامعه درسرداشته باشد، دچار انحراف و ضعف خواهد شد وصداقت ودرستی در کار را از دست خواهد دادکه این امر مانع از اصلاح و سامان بخشی در حوزه های مختلف خواهد شد . کبر و خودپسندی: ریشه بسیاری از صفات نکوهیده کبر و خودپسندی است که چنانچه مدیران وکارگزارن در نهادها وسازمان ها بدان دچار باشند هم مدیریت خود را تباه می کنند هم باعث تباهی و عامل سختی برای مردم می شوند تکریم ارباب رجوع وپرهیز از سخن چینی یکی از مولفه های دولت منتظر است که با کبر و خودپسندی مغایرت دارد .تحجر گرایی :تحجردر رفتار عبارت است از نوعی اعتقاد متعصبانه وجاهلانه که به موجب آن هر فکر و اندیشه نو بدعت شمرده می شودواین امرمنجر به سکون وعدم پیشرفت در جامعه مهدوی خواهد شد.حب جاه و مقام : وجود چنین رویکردی در میان مدیران سازمان ها ونهادها ،باعث پیدایش نفاق در دل های آنان می گردد .چنان که پیامبر اکرم فرمودند: “حب مقام وثروت ،نفاق را در قلب می رویاند چنانکه آب، سبزه و دانه را “ ریاست طلبی در مدیران ،سبب ویرانی همه ساختارها خواهد گردید .انسان امروز براى دستیابى به قدرت، تصاحب، تسلط و سردادن شعار »لمن‏الملک الیوم » ، در حسرت و حسد چشم به تصاحب جاه و مقام و ثروت قدرت دیگرى دوخته‏است. این اراده به هر عنوان و نامى که ظهور کند بى‏باکى، حرص، نیرنگ و بالاخره ظلم مى‏پراکند، سیاهى به‏بار مى‏آورد و صحنه زمین را بیش از پیش مستعد دورى از خورشید حقیقت مى‏سازد.دولت ها و حکومت ها نیز در عصر غیبت و دورى، چنانچه متذکر و متوجه حق نشوند، تجسم همین اراده‏اند .گذر از اراده معطوف به قدرت و خودپرستى در گرو مجاهدت بزرگى است که همه جامه‏هاى انانیت و خودپرستی را بسوزاند ..استفاده از تمدن غرب :امروزه ما از سویى مواجه با فرهنگ و تمدنى هستیم که به اتکاى تفکر انسان‏مدارى و عهد فلاسفه و نظریه‏پردازانشان موجد بسیارى از مناسبات فردى و اجتماعى، دستاوردهاى مادى و نظامهاى سیاسى و اقتصادى شده و از دیگر سو با وضع و حال جوامع مسلمین که نسبت خود را با عهد دینى و میثاق الهى از دست داده و به دلیل مشاهده ناهنجاریهاى مادى و فرهنگى خود سعى در بناکردن خانه و کاشانه خود بر شالوده عهد غربى دارند .در واقع مسلمین در این دوره از حیات خود بر شالوده عهد غربى خانه دین بنا مى‏کنند. از همین روست که اغتشاش و بحران نتیجه ذاتى این اشتراک و پیوند است. چه، در یک زمان روى به دو مقصد آورده‏اند مقصدى که زاییده عهد غربى انسان است و مقصدى که ناگزیر در پیوند با عهد دینى است.در بسیاری از سازمان ها به دلیل غفلت مدیران از مدل های اسلامی و استفاد ه از مدل های غربی درشاکله ساز مان ها و نهادها جایی برای ترویج فرهنگ انتظار وجود ندارد ،به عنوان مثال درمراکزآموزشی بااستفاده از مدل غربی، پیاد ه کردن احکام اسلامی باتکیه بر آموزه های دینی بسیار مشکل می باشد.و این غفلت ممکن است بر خلاف آرمان جامعه مهدوی که ایجاد دولت منتظر است،باشد.اختلاف و تفرقه :اختلاف در میان مسئولان یکی از موانع سترگ در احیای اندیشه متعالی انتظار وعمل برطبق آن می با شد.اسلام مى‏خواهد تمام اختلافات و جدایى‏ها را که به نام‏هاى گوناگون پدید آمده، با عقیده‏ى توحید از میان بردارد . اختلافات نژادى، طبقاتى، ملى، وطنى، جغرافیایى، مسلکى، حزبى، زبانى، همه باید از میان برود و سبب امتیاز و افتخار نباشد، حتى باید اختلافات‏دینى هم، کنار گذاشته شود و همه باید تسلیم فرمان خدا باشند: «قل تعالوا الى کلمۀ سواء بیننا وبنیکم . . .» . اسلام، براى بشر، رسیدن به چنین روزى را پیش‏بینى کرده و در حدودى که وظیفه‏ى تشریع است، مقدمات آن را نیز فراهم ساخته و عملى شدن آن را موکول به آماده شدن زمینه‏ى کامل آن کرده استجمع بندیاز آنجا که شاخصه وویژگی عمده اعتقادبه مهدویت انتظار و آمادگی مداوم و آگاهانه برای ظهور امامی است که از دیدگان همه غایب است و در صدد نابودی ظلم وستم ،فساد ،تباهی ،بی دینی و انحراف از جهان است .ضروری به نظر می رسد که مسلمانان باید در ایجاد دولت های اسلامی سعی و تلاش ویژه ای داشته باشند.یکی‌ از تفاوت‌های‌ اساسی‌ حکومت‌ امام‌ مهدی‌(ع‌) با دیگر حکومت‌هایی‌ که‌ در طول‌ تاریخ‌ داعیه‌ برقراری‌ عدالت‌ داشته‌اند این‌ است‌ که‌ پیش‌ از اقدام‌ برای‌ تشکیل‌ حکومت‌ به‌ تعداد مورد نیاز افراد زبده‌ و برگزیده‌ای‌ ک�





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 679]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن