واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: جام جم آنلاين: بر اساس آمار رسمي سالانه 2 ميليون نفر در دنيا قرباني حوادث ناشي از كار ميشوند. اما شمار قربانيان به دليل روند ضعيف خبررساني و گزارشدهي و نظامهاي محدود جمعآوري آمار در بسياري از كشورها، به مراتب بيشتر از اين ميزان است. انتخاب روز جهاني ايمني و سلامت محيط كار درست چند روز مانده به روز جهاني كارگر، فرصت مناسبي است تا سلامت كارگران در افكار عمومي به چالش كشيده شود. در كشور ما به دليل رعايت نشدن اصول بهداشت حرفهاي، مخاطرات زيادي سلامت كارگران را تهديد ميكند، 13 درصد كارگاههاي كشور آلودگي صوتي بيش از حد مجاز دارند. در 6درصد كارگاههاي كشور عامل ارتعاش وجود دارد، 11درصد كارگاههاي كشور روشنايي مناسب ندارند، 14درصد آنها ابزار مناسب كاري ندارند، در 6 درصد از كارگاهها ميزان گرما و رطوبت بيش از حد استاندارد است، در 13 درصد آنها، كارگران در معرض تماس مستقيم با مواد يوني و شيميايي قرار دارند و در 19درصد كارگاههاي كشور، ميزان گردوغبار بيش از حد مجاز است. همچنين 40 تا 50 درصد كارگاهها، تاسيسات بهداشتي ندارند؛ از سوي ديگر، فقط 30 تا 40 نفر متخصص ايمني كار در كشور فعاليت ميكنند و 10 تا 12 هزار نفر كمبود نيروي انساني وجود دارد، با اين اوصاف، بايد تحقق شعار «كار سالم را به واقعيت تبديل كنيم» را به دست فراموشي سپرد. اول ايمني، بعد كار كار، ضرورت توسعه كشور و گذران زندگي افراد جامعه است. از طرف ديگر، صنعتي شدن و توليد فزاينده، مخاطرات گوناگوني براي نيروي كار به ارمغان آورده و موجب شده است نيروي كار در معرض عوامل زيانآور بسياري قرار گيرد و سلامت نيروي كار مورد تهديد قرار گيرد. زماني كه بحث سلامت نيروي كار مطرح ميشود، منظور تنها نداشتن بيماري نيست، بلكه سلامت به معناي رفاه كامل جسمي، اجتماعي، اقتصادي، رواني و حتي اعتقادي در نظر است. طب كار و بهداشت حرفهاي بايد به هر عاملي كه سلامت نيروي كار را تهديد كند، توجه داشته باشد. شعار جهاني «اول ايمني، بعد كار» در كشورهاي صنعتي بازتاب واقعي دارد و آنجا كه سخن از ايمني و بهداشت كار به ميان ميآيد، همگان بدون توجه به گرايشهاي فكري، چه در مراجع قانونگذاري و چه در مراجع اجرايي يا علمي آن را تاييد ميكنند. در واقع «بهداشت حرفهاي براي همه» رويكرد جهاني محسوب ميشود. آمار رو به افزايش بر اساس آمار پزشك قانوني در سال 83، تعداد 921نفر از كارگران، جان خود را از دست دادهاند كه اين تعداد 8/34 درصد بيشتر از سال 82 بود. در سال 80، تعداد 14هزار و 114 نفر، سال 81 تعداد 15 هزار و 552 نفر، سال 82 تعداد 17 هزار و 90 نفر، سال 83 تعداد 18 هزار و 486 نفر و سال 84 تعداد 21 هزار و 195 نفر آسيبديده ناشي از كار تحت پوشش سازمان تامين اجتماعي است و فقط در سال 82، ميزان 3/90 درصد حوادث منجر به بهبود كامل، 6/7 درصد حوادث منجر به ازكارافتادگي 10 تا 66 درصدي، 1/2 درصد حوادث منجر به از كارافتادگي كامل يا فوت شدهاند كه تنها بابت 1/2 درصد حوادث، مبلغ 10 ميليارد و 280 ميليون تومان پرداخت شده است. در سال 84 از بين بيمهشدگان اجباري سازمان تامين اجتماعي، 21 هزار و 195 نفر تعداد كل حادثهديدگان است كه نسبت به سال پيش 65/14 درصد افزايش يافته است كه در ميان 53/98 درصد مردان و 47/1 درصد زنان تشكيل دادهاند و 77/74 درصد متاهل و 23/25 درصد مجرد هستند. بيشترين گروه سني حادثهديده را 25تا 29 سال تشكيل ميدهد. تعداد روزهاي از دست رفته بابت معالجه سرپايي 828 هزار و 157 روز و تعداد روزهاي از دست رفته بابت بستري 651 هزار و 176 روز است. اين روند آماري روبه افزايش و نگرانكننده است. روزي براي سلامت كار حق زندگي حق اوليه هر انساني است، اما هنوز هر ساله ميليونها نفر اعم از زن و مرد به دليل حوادث و بيماريهاي ناشي از كار از حقوق خود محروم ميشوند. فوت و آسيبهاي ناشي از كار هزينههاي سنگيني را به دوش دولتها بويژه در كشورهاي در حال توسعه كه تعداد زيادي از كارگران در مشاغل پرخطر از قبيل كشاورزي، استخراج معدن و.... كار ميكنند، ميگذارد. 27 آوريل (8 ارديبهشت) توسط سازمان بينالمللي كار به عنوان روز جهاني ايمني و سلامت محيط كار اعلام شده است. اين روز فرصت مناسبي است تا اذهان عمومي نسبت به موضوع ايمني محيط كار حساس شوند و اين مقوله در جرايد و رسانهها به چالش كشيده شود. در اين روز ضمن ارج نهادن به زحمات قشر زحمتكش كارگر ميتوان به فراهم آوردن زمينههاي علمي، پژوهشي و كاربردي براي شناسايي مخاطرات شغلي، اجراي روشهاي صحيح كنترل و ارتقاي سطح سلامت نيروي انساني اقدام كرد. همچنين اين روز فرصت مناسبي براي تبادل نظر و بهرهگيري از تجربيات و مطالعات صاحبنظران در اين خصوص است. سود و سلامت وظيفه اصلي مديران صنايع، افزايش توليد و سوددهي بيشتر كارخانه است و انتظار اصلي از آنها نيز همين موضوع است، اما مسووليت آنها براي حفظ جان كارگران بيشتر است؛ چرا كه كاهش توليد و زيانهاي مادي را ميتوان به روشهاي مختلف جبران كرد؛ ولي ضايعات انساني از جمله مرگ و معلوليت دائمي، جبران ناپذير است. استاندارد نبودن محيط كار و رعايت نكردن اصول بهداشت حرفهاي، سلامت كارگران را به خطر مياندازد، به طوري كه مرگهاي شغلي در كشورهاي در حال توسعه 5 برابر كشورهاي صنعتي است. سلامت شاغلان به عنوان اقشار آسيبپذير و اركان مهم سلامت كشور بايد مورد توجه خاص قرار گيرد كه سياستگذاري درست دولت ميتواند باعث استفاده صحيح از اين خدمات و رفع نيازمندي مردم در اين زمينه شود. بهداشت حرفهاي و توسعه پايدار كشورهاي جهان در قبال دستيابي به توسعه پايدار تعهداتي را قبول كردهاند. اين تعهد، انسان را مستحق برخورداري از زندگي بارور، سالم و هماهنگ با طبيعت ميداند و بهداشت حرفهاي بهعنوان عنصري پايه، از اصل توسعه پايدار است. سازمان جهاني بهداشت به استناد قابليتهاي بهداشت حرفهاي نقش محوري آن را در توسعه پايدار مورد تاكيد قرار ميدهد. از جمله ارتباطهاي بهداشت حرفهاي و نقش آن در توسعه پايدار ميتوان به اين موارد اشاره كرد: - پيشگيري از حوادث و بيماريهاي شغلي، جلوگيري از كاهش منابع مادي و انساني را دربردارد. از سوي ديگر، اين اقدام موجب كاهش فشارهاي رواني و در نتيجه استفاده بهينه از نيروي انساني موجود ميشود. فراموش نكنيم ايجاد انگيزه، نشاط و سلامت نزد نيروي كار منجر به افزايش كيفيت محصولات، بهرهوري و فرآيند مديريت ميشود. - به كارگيري ايمنترين فناوري معمولا با مصرف انرژي كمتر همراه ميشود كه اين امر توليد آلودگي كمتر و مواد زايد كمتر را دربردارد. - اغلب مخاطرات محيطي از صنعت، كشاورزي و حملونقل ناشي ميشود كه حضور بهداشت حرفهاي در مشاغل فوق، مخاطرات محيطي ناشي از آنها را نيز به حداقل ميرساند. - بيش از 50 درصد افراد بزرگسال در محيط كار خود به نحوي در معرض يكي از عوامل زيانآور شيميايي، فيزيكي، بيولوژيك، ارگونوميك يا استرسهاي رواني و فشار كار بيش از حد قرار دارند، بنابراين اعمال بهداشت حرفهاي ميتواند نقش اساسي در تامين يك زندگي سالم و بارور را براي جوامع فراهم كند. - وضعيت كلي محيطزيست و اكوسيستم به طور مستقيم يا غيرمستقيم بر بهداشت كارگران در مشاغل مختلف مانند كشاورزي، معدن، ماهيگيري و توليد تاثير ميگذارد. بنابراين يك ارتباط دوجانبه بين ايمني و بهداشت حرفهاي از يك طرف و توسعه پايدار توا‡م با محيط سالم از طرف ديگر وجود دارد. - در كشورهاي در حال توسعه بهداشت و رفاه خانواده در گرو سلامت و بهرهوري نيروي كار آن است، در صورت فقدان امنيت اجتماعي و پايين بودن سطح بهداشت و كاهش توان كاري اين عضو كليدي، بحران شديدي در خانواده به وجود ميآيد كه به طور غيرمستقيم سلامت، رفاه و اقتصاد جوامع را تحت تاثير قرار ميدهد. نقش عوامل انساني در زمينه حوادث صنعتي، عامل انساني مهمترين نقش را در بروز حادثه دارد و حدود 85 درصد حوادث در نتيجه مستقيم خطاها و اشتباهات انساني به وقوع ميپيوندد. در كشور ما 70درصد نيروي كار كشور غيرماهر است. بر اساس آمار، 85 درصد جويندگان كار هم مهارت لازم را ندارند. اين امر خود موجب افزايش بروز حوادث حين كار ميشود. بر اساس قوانين موجود در كشور در كارگاههايي با 25 كارگر، كارفرما مكلف به تشكيل كميتهاي به نام كميته حفاظت فني و بهداشت كار در كارگاه است. مسوول حفاظت فني بايد ترجيحا از فارغالتحصيلان رشته حفاظت فني و ايمني كار و مسوول بهداشت حرفهاي از فارغالتحصيلان بهداشت حرفهاي يا پزشك عمومي مورد تاييد مركز بهداشت شهرستان باشد. پزشكان كار در صورت توجه به سلامت شاغلان، ميزان ضرر و زيان وارد شده به آنها كاهش يافته و ميتوان مدت بهرهمندي از افراد متخصص و نيروي كار باتجربه و ماهر در كشور را افزايش داد، به همين منظور در دنيا پزشكاني را براي رسيدگي به وضعيت كارگران تربيت ميكنند. اين پزشكان تحت عنوان متخصصان طب كار در كشور شناخته ميشوند. هدف از ايجاد رشتهاي به نام «طب كار» و وجود فارغالتحصيلان اين رشته، بهبود بهداشت محيط كار و به حداقل رساندن عوامل خطرزاي محيط است. اين رشته كه از سال 74 در ايران تاسيس شده است، به بررسي بيماريهاي فيزيكي، شيميايي، رواني و بيولوژيك و تاثيرات آن در بدن فرد شاغل ميپردازد. هر ساله 8 نفر در اين رشته فارغالتحصيل ميشوند و در حال حاضر تعداد متخصصان طب كار در كشور فقط 50نفر است. لزوم سرمايهگذاري با سرمايهگذاري در بخش ايمني با نگاه ويژه به قشر كارگر ميتوان هزينه، ضرر و زيان كشور به واسطه حوادث و مشكلات را كاهش داد. در كشورهاي پيشرفته صنعتي، ايمني، يك سرمايهگذاري پرسود و با سود برگشتي زياد است؛ به نحوي كه معمولا 4 تا 5 درصد توليد ناخالص ملي آنها به مقوله ايمني اختصاص دارد كه در اين بين هزينه پيشگيري از حوادث به مراتب پايينتر از ساير بخشهاست.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 626]