محبوبترینها
از کجا بفهمیم قاشق چنگال اصل است | قاشق چنگال تقلبی نخرید!
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1799337569
به مناسبت هفته سلامت روان اميد براي رواني سالم
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: به مناسبت هفته سلامت روان اميد براي رواني سالم
جام جم آنلاين: 450 ميليون انسان دچار بيماري رواني يا رفتاري هستند. علت 33 درصد از عمر سپري شده با ناتواني، حدود يك ميليون خودكشي موفق سالانه در جهان، بيش از 150 ميليون بيمار مبتلا به افسردگي و حدود 25 ميليون نفر بيمار اسكيزوفرني بخوبي تاثير بيماري‌هاي رواني را بر جامعه نشان مي‌دهد.
نكته اينجاست كه اين آمار جداي از ديگر مشكلاتي است كه بيماري‌هاي رواني براي اجتماع ايجاد مي‌كند؛ مشكلاتي كه فهرستي بلندبالا از قتل و جنايت گرفته تا طلاق و كودك‌آزاري را در خود جاي مي‌دهد. با اين اوصاف، قرار دادن هفته‌اي براي سلامت روان چندان كار دور از ذهني نيست.
هفته سلامت روان، فرصت مناسبي است تا نگاهي دوباره به وضعيت مبتلايان بيماري‌هاي رواني در كشور و به طور كلي‌تر مقوله سلامت روان در كشور داشته باشيم.
سلامت جسم و روان جداي از يكديگر نيستند. به همين دليل نيز سال‌هاست تعريف سلامت ديگر تنها سلامت جسمي را در بر نمي‌گيرد. براساس برآوردهاي موجود، بين 15 تا 20 درصد مردم به نوعي به يكي از اختلالات رواني دچار هستند. اين آماري است كه كم و بيش در بيشتر كشورهاي جهان وجود دارد.
از آمار گذشته آنچه حائز اهميت است نحوه برخورد با اين بيماران و خانواده آنها و خدمات‌رساني مناسب به افرادي است كه به خدمات روانپزشكي نياز دارند. براي بيشتر اختلالات رواني درمان‌هاي مقرون به صرفه‌اي وجود دارد كه اگر به طور صحيح استفاده شوند، افراد مبتلا را قادر مي‌كند به عنوان اعضاي فعال جامعه در فعاليت‌ها شركت كنند.
هفته‌اي براي سلامت روان
با وجود نقش مهم سلامت روان در زندگي انسان‌ها، طبق گزارش‌هاي سازمان بهداشت جهاني، بسياري از كشورها ميزان كمي از بودجه سلامت خود را صرف بحث سلامت رواني مي‌كنند، در حقيقت عمده پول بخش بهداشت و درمان صرف بيماري‌هاي جسمي مي‌شود.
يك‌پنجم يكصد كشوري كه آمارهاي خود را به اين سازمان ارائه كرده‌اند، كمتر از يك درصد بودجه بخش بهداشت و درمان خود را براي سلامت رواني هزينه مي‌كنند. در حالي كه طبق آمارهاي اين سازمان، 13 درصد هزينه‌هاي درمان بيماري‌ها، به دسته گسترده‌اي از اختلالات عصبي رواني مربوط مي‌شود.
به بيان ساده‌تر، اين آمار گوياي آن است كه سلامت رواني هنوز در اولويت بسياري از كشورها قرار نگرفته است و منابع جهاني براي مبتلايان به اختلالات رواني و عصبي به منظور رفع نيازهاي روزافزون بهداشت رواني ناكافي و توزيع آنها در جهان نابرابر است. به همين علت 19 مهر (10 اكتبر) از سوي سازمان جهاني بهداشت به عنوان روز جهاني سلامت روان نامگذاري شده است. در ايران نيز هفته پاياني مهر (24 تا 30 مهر) در ايران به نام هفته بهداشت روان نامگذاري شده است.
جسم و روان
بسياري از اختلالات رواني همانند بيماري‌هاي جسماني نمود آشكاري ندارند. وضعيت روحي فرد، مي‌تواند بيش از وضعيت جسمي او وخيم باشد و ناديده نيز گرفته شود. بيماري‌هاي رواني شايد مانند بيماري‌هاي جسماني كشنده نباشند (هرچند خودكشي يكي از علل مهم مرگ و مير بيماران رواني است) و از نظر آماري و مقايسه با مرگ و مير بيماري‌هاي جسماني بتوان آن را ناديده گرفت. شايد هم به همين دليل باشد كه امروزه بيش از آنچه به روح و روان اهميت داده شود، به درمان جسم پرداخته مي‌شود.
اما از ديدگاه پزشكي بسياري از بيماران كه براي درمان مشكلات جسمي خود به مراكز درماني مراجعه مي‌كنند از اختلالات و مشكلات رواني رنج مي‌برند و در حقيقت مشكل اصلي آنها در آنجاست، اما متاسفانه بيشتر اين مشكلات رواني تشخيص داده نمي‌شوند. در صورتي كه بسياري از اين بيماري‌هاي جسماني با حل مشكلات روحي درمان مي‌شود.
براساس گزارش سال 2007 سازمان بهداشت جهاني، يك‌چهارم بيماراني كه به مراكز درماني مراجعه مي‌كنند، حداقل به يك اختلال رواني، عصبي يا رفتاري دچارند؛ اما بيشتر آنها تشخيص داده نشده و درمان نمي‌شوند.
محدوديت نيروي انساني
نداشتن برنامه صحيح و اطلاع كافي از روش‌هاي پيشگيري و درماني، اطلاع كافي نداشتن خانواده و نزديكان از وجود بيماري، نبودن وسايل درماني در شهر يا محل زندگي، فقر مالي و مشكلات متعدد باعث شده است بسياري از كساني كه نيازمند درمان بيماري روحي خود هستند، نتوانند به درمان خود بپردازند.
تعداد محدود بيمارستان هاي رواني آن هم در بعضي نقاط كشور و مراكز استان‌ها با ظرفيت محدود، وجود بيماران بيش از ظرفيت و كمبود متخصص در بيشتر شهرها باعث درمان نشدن صحيح و بموقع بيماران شده است.
براساس آمارهاي موجود حدود 1200 روانپزشك در كشور فعاليت دارند؛ در حالي كه براساس برآوردها، حداقل به 10 هزار روانپزشك در كشور نياز است. از سوي ديگر، البته نظام جذب روانپزشكان در كشور نيز دچار اشكال است و روانپزشكان مانند ديگر پزشكان تمايل دارند در مراكز استان‌ها و شهرها فعاليت كنند در حالي كه نياز به روانپزشك در اقصي نقاط كشور مشهود است.
تعرفه‌هاي پايين
تعرفه‌هاي پايين ظاهرا مشكلي براي تمام حرف وابسته به پزشكي محسوب مي‌شود. روانپزشكي نيز از اين معقوله مستثنا نيست و حتي مي‌توان گفت وضعيت بدتري دارد. پايين بودن تعرفه روانپزشكان و خودداري سازمان‌هاي بيمه‌گر از قبول خدمات روانكاوي از مشكلات جدي سلامت روان كشور محسوب مي‌شود.
نگاهي به تعرفه‌ها و ويزيت روانكاوي برخي متخصصان اين رشته و مقايسه آن با ديگر رشته‌ها بخوبي اين مطلب را نشان مي‌دهد.
به طور مثال، ويزيت روانكاوي يك بيمار مبتلا به يكي از اختلالات روانپزشكي براي مدت زماني در حدود 20 دقيقه تا نيم ساعت مبلغي حداقل به ميزان 30 هزار تومان است، اما متاسفانه بسياري از بيماران رواني به علت بيكاري توانايي پرداخت اين هزينه‌ها را ندارند و به همين علت درمان خود را پيگيري نمي‌كنند.
از طرفي، تعهد نداشتن سازمان‌هاي بيمه‌گر درخصوص خدمات مشاوره‌اي باعث شده است روانپزشكان هم نتوانند وقت كافي براي روانكاوي اين بيماران صرف كنند و در نتيجه به نوشتن يك نسخه دارويي بسنده مي‌كنند.
مراجعه اشتباه
مراجعه نكردن به روانپزشك تنها به علت اين نگرش منفي ترس نيست، بلكه بسياري از اين بيماران به دليل ناآگاهي از نوع بيماري به متخصص مراجعه نمي‌كنند يا بسيار دير مراجعه مي‌كنند.
دكتر پرويز مظاهري، دبير علمي انجمن روانپزشكان ايران در اين باره مي‌گويد: متاسفانه بيشتر بيماران مبتلا به اختلالات روان‌تني مثل خود بيمار انگاري، وقتي به چندين متخصص ديگر مراجعه كرده و نتيجه‌اي از درمان نمي‌گيرند، در نهايت و در عين ناچاري به روانپزشك مراجعه مي‌كنند. مراجعه به ديگر تخصص‌ها نيز باعث مي‌شود در مشاهدات پاراكلينيكي و آزمايش‌ها هيچ نشانه‌اي از بيماري جسمي ديده نشود.
متاسفانه اين ديد غلط حتي در بسياري از پزشكان نيز وجود دارد و آنان بدون توجه به علت‌هاي اصلي و زمينه‌اي بيماري به تجويز دارو اقدام مي‌كنند.
دكتر مظاهري با اشاره به اين كه بيش از 50 درصد بيماران روانپزشكي به ديگر تخصص‌ها مراجعه مي‌كنند، مي‌گويد: بكرات ديده شده است كه اين متخصصان خود اقدام به درمان بيماران مي‌كنند و براي آنها داروهاي آرام‌بخش تجويز مي‌كنند. اين كار سبب مي‌شود بيماري نه‌تنها درمان نشود، بلكه تا مدت‌ها خاموش و مخفي بماند و سير بدتري داشته باشد.
كمبود امكانات فيزيكي
بيماري‌هاي جسماني روزانه ميليون‌ها نفر را در سراسر جهان از بين مي‌برند و تخت‌هاي بيمارستان‌ها براي بيماران جديد اختصاص داده مي‌شود، ولي درخصوص بيماران رواني اين امر صادق نيست، لذا مبتلايان به اين نوع بيماري‌ها روي هم انباشته مي‌شوند و احتياج بيشتري به درمان سرپايي، بستري شدن و تخت بيمارستاني به علت وجود مكرر بيماري پيدا مي‌كنند.
تعداد كل تخت‌هاي روانپزشكي در كشور اكنون در خوشبينانه‌ترين برآورد از 11 هزار تخت تجاوز نمي‌كند؛ در حالي كه حداقل به 40 هزار تخت روانپزشكي در كشور نيازمنديم. اين سخنان در حالي بر زبان رئيس انجمن روانپزشكي ايران جاري مي‌شود كه براساس مصوبه 10 سال پيش وزارت بهداشت بايد 10 درصد كل تخت‌هاي هر بيمارستان عمومي به تخت‌هاي روانپزشكي اختصاص يابد، ولي اين امر هرگز محقق نشده است.
در حقيقت بسياري از مسوولان بيمارستان‌هاي عمومي كشور در مقابل اجراي اين مصوبه مقاومت مي‌كنند و علت آن نيز اين است كه تصور مي‌كنند وجود بيماران رواني در يك بيمارستان جو بيمارستان را به هم مي‌ريزد.
به همين علت هنوز اين ديدگاه وجود دارد كه بيماران رواني بايد به صورت جداگانه و ايزوله در بيمارستان‌هاي تخصصي بستري شوند؛ در حالي كه اين تصوير بيش از يك قرن است كه ديگر باطل شده و جايگاهي ندارد.
البته اجرا نشدن اين مصوبه كه دستور وزير بهداشت فعلي و چند وزير بهداشت قبلي را هم داشت، دليل ديگري نيز دارد. در عمل چون خدمات روانپزشكي در مقايسه با ديگر خدمات پزشكي سودآور نيست، حتي بيمارستان‌هاي دولتي نيز ترجيح مي‌دهند تخت‌هاي خود را به بخش‌هاي سودآورتر اختصاص دهند.
از سال 1346 تا سال 1380 تعداد تخت‌هاي روانپزشكي به 6700 تخت رسيد، ولي از سال 1380 تاكنون 4256 تخت ديگر به آنها اضافه شد. در 3 سال اخير نيز شاهد افزايش 10 درصدي تعداد تخت‌هاي روانپزشكي بوده‌ايم. با وجود اين، هنوز فاصله زيادي تا برطرف شدن نيازهاي كشور وجود دارد.
تغيير نگرش
بنا بر اعتقاد كارشناسان، يكي از راه‌هاي انگ‌زدايي بيماران رواني استفاده از تخت‌هاي بيمارستان عمومي براي بستري بيماران رواني است. هر بيمارستان عمومي مي‌تواند يك بخش روانپزشكي داشته باشد تا بستري اين دسته از بيماران منحصر به بيمارستان‌هاي بزرگ روانپزشكي و دور از شهر نباشد.
در راستاي اين سياست در دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي و در بيمارستان طالقاني بخش باز روانپزشكي بدون نياز به ميله براي نگهداري بيماران رواني طراحي شده است تا در اين بخش بيماران روانپزشكي نظير هر بيمار ديگري خدمات درماني دريافت كنند و پس از بستري كوتاه‌مدت بقيه درمان و مراقبت در منزل صورت گيرد، اما در بسياري موارد روساي بيمارستان‌ها از انجام اين كار خودداري مي‌كنند.
نقش منفي رسانه‌ها
صداوسيما يكي از منابع مهم براي فرهنگ‌سازي و تغيير نگرش مردم در مورد هر موضوعي هستند، اما گاهي ديده مي‌شود برنامه‌هاي اين رسانه‌ها حامل پيام‌هايي است كه دست‌اندركاران توليد آنها، نسبت به اين پيام‌ها آگاهي لازم را ندارند و ناخواسته با باورهاي غلط اجتماع همسو و همزبان مي‌شوند.
تصويري كه به طور معمول از يك بيمار رواني در رسانه‌ها نشان داده مي‌شود، سيماي مردي است كه با خودش حرف مي‌زند، مي‌خندد، بي‌هدف راه مي‌رود، با ديگران بدون علت دعوا مي‌كند، حركات عجيب و غريب درمي‌آورد و لباس نامرتب بر تن كرده است. بين اين تصوير و واقعيت بيماري‌هاي رواني شباهت بسيار ناچيزي وجود دارد.
در بسياري از فيلم‌ها و سريال‌هاي تلويزيوني از كلمه ديوانه يا تيمارستان يا بيمار رواني استفاده مي‌كنند. كلمه تيمارستان در گذشته مورد استفاده بود، ولي سال‌هاست اين واژه در گويش علم پزشكي جايي ندارد، ولي هنوز هم از اين واژه‌ها بسيار در رسانه‌ها استفاده مي‌شود.
متاسفانه در بسياري از برنامه‌هاي به اصطلاح طنز نيز شاهد هستيم بيماري‌هاي رواني دستمايه شوخي‌هاي سخيف نويسندگان قرار مي‌گيرد.
البته از سوي ديگر، شاهديم صداوسيما به توليد برنامه‌هاي علمي درخصوص بيماري‌هاي رواني نيز اقدام مي‌كند. اين نشان از توجه مسوولان اين حوزه به مقوله سلامت روان دارد، اما از سوي ديگر اين توجه در ديگر برنامه‌ها بخصوص برنامه‌هاي طنز كه بايد در اين مورد جنبه آموزشي و مثبت داشته باشند، وجود ندارد.
براي حفظ سلامت
زندگي ماشيني امروزي باعث شده است انسان‌ها از صبحگاه تا شامگاه به صورت‌هاي گوناگون با هيجان‌ها، تنش‌ها، استرس‌ها و نگراني‌هايي مواجه باشند. اين فشارهاي رواني با وضعيت بدني، عصبي و رواني ما متناسب نيست.
تقريبا تمامي انسان‌ها برخي اوقات احساس افسردگي مي‌كنند، همان طور كه بسياري از آنها دچار سردرد يا دل‌درد مي‌شوند. مسلما نمي‌توان از ناراحتي‌هاي روحي جلوگيري كرد، همان طور كه از بيماري‌هاي جسمي نيز نمي‌توان در امان بود، اما مي‌توان تا حدي از آنها پيشگيري يا حداقل بموقع آنها را درمان كرد. حفظ سلامت روان نياز به دانش و هنري دارد تا به افراد كمك كند با ايجاد روش‌هايي صحيح از لحاظ رواني و عاطفي بتوانند با محيط خود سازگاري پيدا كنند و راه‌حل‌هاي مطلوب‌تري را براي حل مشكلاتشان انتخاب كنند.
همان طور كه سلامت جسمي فراتر از نبود بيماري است، سلامت روان نيز امري بيشتر از نبود بيماري روحي است. با آموختن ويژگي‌هاي سلامت رواني بهتر مي‌توانيم به روح و روان متعادل و زندگي شاد دست يابيم. فراموش نكنيم جاي خالي سلامت با هيچ چيزي پر نخواهد شد.
علي اخوان بهبهاني
سه شنبه 16 مهر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 168]
-
گوناگون
پربازدیدترینها