محبوبترینها
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798812128
روش زندگی کردن
واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: زندگی كردن یك مهارت است. در دنیای پیچیده امروز، برای داشتن یك زندگی شاداب تر، موثرتر و اجتماعی تر باید مهارت هایی به افراد آموزش داده شود: مهارت هایی كه در كشورهای توسعه یافته آموزش آن از دوران خردسالی و مهدكودك ها شروع می شود. در ایران هم بحث آموزش مهارت های زندگی از چندین سال قبل شروع شد اما هیچ وقت برنامه منسجم و سازمان متولی مشخصی برای ارائه این آموزش ها در نظر گرفته نشد. آموزش و پرورش و وزارت علوم كه بزرگ ترین متولی آموزش در ایران هستند، هنوز تكلیف خود را با «آموزش مهارت های زندگی» مشخص نكرده اند در حالی كه عوارض بی توجهی به این موارد گریبانگیر دانش آموزان و جامعه ایرانی شده است. كاهش سن اعتیاد، افزایش آسیب های روانی اجتماعی، كاهش سن مبتلایان به ایدز، افزایش بزه های جنسی و... از این موارد است. گفت وگوی ما با مریم رامشت به بحث مهارت های زندگی و آموزش آن در ایران اختصاص دارد. رامشت تدوین كننده و پیشنهاددهنده ارائه آموزش مهارت های زندگی برای اولین بار در دانشگاه های كشور است. مدیر سابق و مدرس گروه آموزش مهارت های زندگی در دانشگاه علم و صنعت ایران و مدیر سابق مركز مشاوره دانشگاه علم و صنعت ایران از دیگر سوابق او است. - مهارت های زندگی چیست و بحث آموزش مهارت های زندگی از چه سالی مطرح شده است؟ مهارت های زندگی در واقع یك برنامه پیشگیری است كه برای اولین بار از سوی سازمان بهداشت جهانی در سال 1992 به صورت رسمی در سطح كشورهای جهان و در حال توسعه مطرح شد. آموزش مهارت های زندگی، برنامه پیشگیری در سطح اول است: یعنی اینكه چگونه افراد جامعه را آموزش دهیم تا در معرض آسیب های روانی اجتماعی قرار نگیرند. آموزش مهارت های زندگی یعنی آموزش افراد به نحوی كه آنان بتوانند بهترین شیوه زندگی را انتخاب كنند تا در معرض آسیب قرار نگیرند یا اینكه آسیب ها تاثیر كمتری روی آنان بگذارد. زندگی كردن نیز یك مهارت است بدین معنی كه اگر بخواهیم زندگی شاداب تر، موثر تر و اجتماعی تر داشته باشیم، شرایط زمانی ما ایجاب می كند كه مهارت هایی را فراگیریم. قاعدتاً انسان امروزی برای یك زندگی مطلوب، نیازمندی های متنوعی دارد ولی یكی از اولویت مندترین نیازهای او این است كه خود را دقیقاً بشناسد، بتواند دیگران را درك كند و با آنها روابط خوبی داشته باشد، هیجان منفی و استرس های روزمره را تحت كنترل درآورد، به طور موثری مشكلات خود را حل كرده و تصمیم های مناسبی را اتخاذ كند، نسبت به اطلاعات عدیده یی كه لحظه به لحظه با آنها مواجه می شود، پذیرنده صرف نباشد و دیگر اینكه كلیشه یی فكر نكند. تحقیقات و یافته های دقیق علمی حاكی از آن است كه این مجموعه نیازها طی 10 مهارت از آموزش مهارت های زندگی به خوبی قابل یادگیری است. این 10 مهارت كه در واقع 10 مهارت از آموزش مهارت های زندگی است عبارت است از: خودآگاهی، همدلی، مقابله با هیجان های منفی، مقابله با استرس، ارتباطات اجتماعی، ارتباطات بین فردی، مهارت حل مساله، تصمیم گیری، تفكر انتقادی و تفكر خلاق. - منظور شما از پیشگیری در سطح اول چیست؟ پیشگیری در بحث آسیب های روانی اجتماعی، سه سطح دارد: پیشگیری اولیه یا پیشگیری در سطح اول، پیشگیری ثانویه، پیشگیری سطح سوم. در بحث پیشگیری اولیه، مخاطبان به نوعی تحت آموزش قرار می گیرند كه در معرض آسیب قرار نگیرند. اما در پیشگیری ثانویه، بحث درمان مطرح است یعنی اگر فردی دچار آسیب شد، چه در زمینه اعتیاد و دیگر بزه های اجتماعی، شرایط و امكانات به گونه یی فراهم شود كه فرد از این مرحله دور شود. در پیشگیری سطح سوم تلاش می شود آسیب، حداقل در همان سطحی كه هست، نگه داشته شود و شرایط فردی و اجتماعی فرد وخیم تر نشود.در واقع هدف از این نوع آموزش ها این است كه بتوانیم بهترین شیوه را انتخاب كنیم، برای اینكه خودمان را در معرض آسیب قرار ندهیم یا اینكه آسیب ها اثر خودش را كمتر روی ما بگذارد. این مهارت ها، در واقع همان آموزش مهارت های زندگی است. - چطور شد كه در ایران هم آموزش مهارت های زندگی به عنوان یك واحد درسی در دانشگاه ها در نظر گرفته شد؟ همان طور كه می دانید جامعه ما جامعه یی جوان است و طبق آمار حدود 65 تا70 درصد افراد جامعه ما، جوان هستند. متاسفانه به دلایل مختلف از جمله همین ساختار جوان بودن جامعه، جمعیت آن به شدت در معرض آسیب های روانی - اجتماعی قرار دارد. امروز شما می بینید بحث اعتیاد در بین جوانان ایرانی به عنوان یك بحران جدی مطرح است. حتی طبق آماری كه دو سال قبل ارائه شده است ضررهای اقتصادی كه اعتیاد به جامعه تحمیل كرده، بیش از 8سال جنگ بوده است و مسلماً در حال حاضر این رقم افزایش یافته است. علاوه بر این در جامعه امروز انواع بزه های اجتماعی، كاهش آستانه مقاومت جامعه، تمایل به افسردگی، كاهش سن جرائم و آسیب های اجتماعی نیز رو به رشد است. به همین دلیل هم مثل بسیاری از كشورهای در حال توسعه، تصمیم گرفته شد برنامه یی برای پیشگیری از این آسیب ها تدوین شود و حتی قبل از اینكه در دانشگاه ها این بحث مطرح شود، این بحث در آموزش و پرورش مطرح شد. در سطح دانشگاهی، این موضوع توسط تعدادی از استادان روانشناسی در وزارت علوم در سال 1378-1377 مطرح و پیشنهاد شد این آموزش ها را در سطح وسیعی برای دانشجویان دانشگاه ها هم داشته باشیم: یعنی برای قشر فرهیخته و هوشمندی كه آسیب های اجتماعی آنها را بیشتر متاثر می كند. البته این بدان معنا نیست كه قشر هوشمند ما بیشتر به طرف اعتیاد و بزه های اجتماعی متمایل می شود بلكه بیشتر متاثر می شود و به هر صورت از این مشكلات تاثیر می گیرد. طبیعی است وقتی در جامعه با اعتیاد گسترده و آسیب های روانی و اجتماعی مواجه هستیم، نباید انتظار داشته باشیم محیط های دانشگاهی ما از این مساله مستثنی باشد، هرچند در این محیط ها آمار كمتر است. در همین رابطه بحث آموزش مهارت های زندگی در وزارتخانه مطرح شد و دفتر مركزی مشاوره وزارت علوم، بسته یی را با كمك تعدادی از استادان برای ارائه آموزش مهارت ها تدوین كرد البته نه لزوماً به عنوان واحد درسی. از طرف دیگر بحث تنظیم خانواده از سال 78برای كلیه دانشجویان دانشگاه ها اجباری و در دانشگاه آزاد به صورت گسترده اجرا شد، هرچند در تعدادی از دانشگاه های دولتی، این درس ارائه نشد. در دانشگاه علم و صنعت كه آن زمان مركز مشاوره بسیار قوی داشت، وقتی بحث تنظیم خانواده مطرح شد من به عنوان مدیر مركز به همراه دیگر متخصصان مركز پیشنهاد دادیم بحث تنظیم خانواده را گسترده تر كنیم و آموزش مهارت های زندگی را هم به آن اضافه كنیم. ما شش الی هفت ماه روی این طرح كار كردیم و سپس آن را به شورای آموزشی دانشگاه ارائه دادیم و این شورا هم مصوب كرد از نیمسال اول سال 80، به عنوان یك واحد درسی برای كل دانشجویان دانشگاه علم و صنعت ارائه شود. در طول چندین سالی كه این درس ارائه شد خیلی مورد استقبال دانشجویان قرار گرفت و حتی كارهای تحقیقاتی زیادی هم در مورد تاثیرات این آموزش ها انجام شد. و از همان زمان هم آموزش مهارت های زندگی در دانشگاه به عنوان درس اجباری ارائه شد، در بعضی از دانشگاه ها به صورت كارگاه آموزشی در طول یك ترم ارائه می شود و در برخی دیگر از دانشگاه ها همچنان تلاش می شود به صورت واحد درسی ارائه شود. در بسیاری از دانشگاه ها هم این دوره به صورت یك كارگاه چندساعته برای ورودی های جدید دانشگاه ها برگزار می شود چون به خصوص این آموزش ها برای دانشجویان ورودی جدید اهمیت زیادی دارد. - به چه دلیل آموزش مهارت های زندگی برای دانشجویان ورودی جدید اهمیت زیادی دارد؟ در ایران بین امكانات رفاهی و تعداد دانشجویان هیچ توازنی وجود ندارد و به همان نسبت كه تعداد دانشجویان به صورت تصاعدی بالامی رود، مشكلات رفاهی بیشتر می شود. این مشكلات در مورد دانشجویانی كه از شهرهای دیگری وارد خوابگاه ها می شوند، جنبه حادتری به خود می گیرد، چون در مجموع این نوع زندگی جمعی در خوابگاه استرس زا است. بحث بعدی، بحث ورود در كلانشهرها است. اغلب دانشجویان برای ورود به دانشگاه ها از محیط خودشان خارج می شوند و وقتی وارد محیط جدید می شوند، با فرهنگ و آموزه های جدیدی مواجه می شوند كه با آن آشنا نبوده اند و همین موضوع باعث می شود در معرض نوعی تهاجم فرهنگی درون جامعه یی قرار گیرند و این شرایط خود تنش زا است. مجموع این شرایط باعث می شود دانشجویان از لحاظ احساسی به شدت متفاوت شوند. بحث بعدی متفاوت بودن شرایط جدید تحصیلی است. در دوره آموزشی متوسطه، دانش آموزان با دبیران و منابع درسی كاملاً مشخصی سروكار دارند ولی شیوه آموزش در دانشگاه كاملاً متفاوت است و فعال بودن دانشجو حرف اول را می زند. عامل مهم دیگر، بحث حضور دانشجو برای اولین بار در كنار جنس مخالف است. این مساله به این دلیل دارای اهمیت زیادی است كه خانواده ها آموزش لازم را ندیده اند كه به فرزندان خود نحوه برخورد با احساسات مختلف شان را در شرایط متفاوت آموزش دهند. كنترل بر احساس و درست تصمیم گرفتن برای دانشجویان در این شرایط سخت خواهد بود. تمام این عوامل باعث می شود دانشجویان به شدت در معرض آسیب قرار گیرند به همین دلیل ضروری است كه دانشجویان ورودی جدید، مهارت هایی را بیاموزند كه بتوانند خودشان را با شرایط سخت انطباق دهند، و این همان پیشگیری در سطح اول است چون ما می خواهیم به این سمت برویم كه لزوماً نباید تمام سرمایه و برنامه ریزی مان را برای كسانی كه آسیب دیده اند، هزینه كنیم. - در بسیاری از كشورها، آموزش مهارت های زندگی از همان دوران دبستان و حتی پیش از آن مطرح می شود. مهارت های زندگی هم به عنوان درسی جداگانه تدریس نمی شود. اما در ایران چه در مدارس و چه در دانشگاه ها، مهارت های زندگی به عنوان واحد درسی ارائه می شود كه به آن نمره داده می شود. چطور می شود به مهارت های زندگی نمره داد؟، من نمی دانم در مدارس چطور این مهارت ها آموزش داده می شود ولی گویا به این درس نمره داده می شود. در حالی كه باید همزمان با پیشرفت درسی دانش آموزان، این مهارت ها به آنان آموزش داده شود. واقعیت این است كه آموزش مهارت های زندگی در محیط های دانشگاهی با تاخیر بسیار آموزش داده می شود. باید این آموزش ها از سنین پایین تر شروع شود و تا تحصیلات متوسطه و دانشگاه ادامه داشته باشد اما نكته مهم این است كه آموزش و پرورش در زمینه آموزش مهارت های زندگی تكلیفش را روشن نكرده است. الان هشت، نه سال است كه بحث آموزش مهارت های زندگی مطرح است. ابتدا هم این بحث در آموزش و پرورش مطرح شد و خیلی از استادان روی این موضوع كار كردند و برنامه های مختلفی هم ارائه و حتی كتاب هم چاپ شد. بهزیستی و سازمان ملی جوانان هم روی این موضوع كار كردند. اما بحث این است كه هنوز آموزش و پرورش تكلیفش را با آموزش مهارت ها روشن نكرده است كه آیا می خواهند این آموزش ها را ارائه دهند یا خیر. وقتی یك برنامه كلان در این مورد وجود نداشته باشد باعث اعمال سلیقه می شود. در یك مدرسه به این درس نمره می دهند، در مدرسه یی دیگر محتوای آموزش ها تغییر می كند و...البته خود من كه پیشنهاددهنده و شروع كننده آموزش مهارت ها در دانشگاه خودمان بودم در ابتدا به نمره اعتقاد داشتم ولی واقعیت این است كه من و دیگر استادان طی چندین سال تدریس آموزش مهارت های زندگی به این نتیجه رسیدیم كه بحث نمره باید از آموزش مهارت های زندگی حذف شود. باید این آموزش ها اجباری شود ولی نمره از آن حذف شود چون در واقع نمره معیار سنجش تئوری است، در حالی كه ما می خواهیم مهارت های رفتاری كودكان و جوانان مان تغییر كند. مهارت های رفتاری را هم به سادگی نمی شود با نمره سنجید. واقعیت این است كه چه در آموزش و پرورش و چه در دانشگاه ها باید نمره حذف شود. باید شرایطی فراهم شود كه آموزش مهارت های زندگی در لابه لای مباحث درسی گنجانده شود. آموزش مهارت های زندگی می تواند بخشی از بقیه دروس باشد. البته تفكیك كردن این مهارت ها كمی سخت است و برای اجرای آن باید همه استادان آموزش داده شوند تا در هر درسی این تكنیك ها را در نظر داشته باشند. اما حالاكه ما این امكان را نداریم و این آموزش ها به صورت یك مبحث جداگانه در نظر گرفته می شود حداقل به جای نمره، تغییر رفتار ملاك قرار گیرد و ملاك این باشد كه شخص بتواند در شرایط سخت، عكس العمل های صحیح از خودش نشان دهد و این یعنی ارتقای سطح عملكرد رفتاری و اجتماعی افراد جامعه. به هر صورت در آموزش و پرورش، مهم ترین بحث این است كه هنوز تكلیف خود را در مورد این آموزش ها مشخص نكرده است و دیگر دارد دیر می شود. عوارض بی توجهی به این موضوع را هم متاسفانه داریم می بینیم. در جامعه ما سن اعتیاد و آسیب های روانی اجتماعی در حال كاهش است و این مشكلات در قشر نوجوان به صورت معضل درآمده است. در هر جایی هم كه این آموزش ها ارائه شده است چون برنامه منسجمی وجود ندارد به صورت كاملاً سلیقه یی اعمال شده است. این در حالی است كه ما این همه مردودی در آموزش و پرورش داریم و باید مشخص شود تكلیف افرادی كه از چرخه آموزش جدا می شوند برای كسب این مهارت ها چیست چون مسلماً این افراد بیشتر در معرض آسیب قرار دارند و اغلب بزه ها و سوءرفتارها از سوی قشری صورت می گیرد كه از محیط های آموزشی جدا شده اند. مدارس مهم ترین مكان برای آموزش مهارت های زندگی است در حالی كه این موضوع بسیار مهم در حال حاضر متولی مشخصی ندارد و این آسیب ها را هم از همان ناحیه متحمل می شویم. - جالب اینجاست كه وقتی بحث آموزش و پیشگیری از ایدز در مدارس مطرح می شود، توجیه می آورند كه به جای آموزش مستقیم به دانش آموزان مهارت های زندگی آموزش داده می شود كه یكی از این مهارت ها جرات مندی و توانایی نه گفتن است. این در حالی است كه آمار هم حكایت از كاهش سن مبتلایان به ایدز و اعتیاد دارد. قطعاً آموزش مهارت ها به فرد كمك می كند تا در یك رابطه مورد سوءاستفاده قرار نگیرد اما این فقط بخشی از این قضیه است. مشكل اینجا است كه حتی در دانشگاه هم نسبت به آموزش این مسائل موضع گیری هایی وجود دارد. مسائل جنسی در ایران هنوز تابو است. ما نمی خواهیم با نگرش هایی كه به صورت سنتی در جامعه وجود دارد، مبارزه منفی كنیم ولی باید از این لحاظ خودمان را با شرایط روز جامعه انطباق دهیم و آموزش های لازم را هم به فرزندان مان بدهیم. شما الان می بینید كه بزه جنسی در جامعه ما به شدت رشد پیدا كرده است. چه فردی كه مورد سوءاستفاده قرار می گیرد و چه فردی كه فرد دیگری را مورد سوءاستفاده قرار می دهد، هر دو اینها در معرض آسیب قرار دارند. از سوی دیگر طبق آمارهای ارائه شده، درصد بسیار زیادی از طلاق ها ریشه در ارتباط ناصحیح جنسی بین زن و شوهر دارد. این موضوع می تواند دلایل متعددی داشته باشد: اما واقعیت این است كه ما از این لحاظ هیچ آموزشی به فرزندان مان نمی دهیم. حتی در دانشگاه ها هم نسبت به این آموزش ها حساسیت هایی به وجود آمده است. در ایران افراد از این لحاظ آموزش صحیح نمی بینند ولی در معرض انواع و اقسام فیلم ها، شبكه های اینترنتی و ماهواره یی هستند كه این رفتارها را نشان می دهد. الان تجارت جنسی در خیلی از كشورهای دنیا یك منبع درآمد بالااست و متاسفانه آموزه های آنان، آموزه هایی نادرست و تبلیغاتی است. در كشور ما هم كه آموزه های درستی در این مورد وجود ندارد، جوانان و نوجوانان مان كه در معرض این نوع فیلم ها و برنامه ها قرار می گیرند، به دلیل عدم آگاهی صحیح نمی توانند رفتار مناسبی بروز دهند. آموزش ناصحیح و نامناسب كه از طریق این شبكه ها نمایش داده می شود، باعث می شود زنان از این ارتباطات، ترس و وحشت زیادی را تجربه كنند كه این در روابط زناشویی ایشان در آینده بسیار جنبه تخریبی دارد و پسران جوان هم این رفتارهای نادرست و تبلیغاتی را با رفتار صحیح اشتباه می گیرند. همه این موارد نشان می دهد كه باید در جامعه ما به این مساله پرداخته شود چون به شدت از این لحاظ دچار مشكل هستیم. این در حالی است كه حتی هم اكنون محتوای آموزش مهارت های زندگی به عنوان یك عامل پیشگیری از رفتار پرخطر هم در حال تغییر است. این آموزش ها دارد سلیقه یی می شود چون دیدگاهی وجود دارد كه معتقد است این آموزش ها برای جامعه ما نیست و برای جوامع غربی است. - اما خشم، مدارا، دوستی و رفتارهای جنسی در بسیاری از جوامع شبیه هم هستند. الان بحث ما هم همین است. وقتی آموزش مهارت ها نمی تواند به بعضی از رفتارهای پرخطر جوانان ما و آسیب هایی همچون ایدز پاسخ دهد، علتش این است كه محتوای آموزش مهارت ها هنوز به یك انسجام لازم نرسیده است و هنوز سلیقه یی عمل می شود. هنوز عده یی ادعا می كنند كه مهارت های زندگی را نمی شود در جامعه ما آموزش داد. خب اگر نمی توانیم دقیقاً همین آموزش ها را اینجا عملی كنیم، می توانیم روی محتوای آن كار كنیم و برنامه مكمل ارائه دهیم و نتایج آن را ارزیابی علمی كنیم. امروزه سازمان بهداشت جهانی به طور متوالی و بر اساس نیازهای جوامع، آموزش مهارت های زندگی را متحول می كند. خب ما هم در جامعه خودمان باید این آموزش ها را متحول كنیم نه اینكه كاملاً سلیقه یی عمل كنیم. مسلماً كلیت این آموزش ها هم تغییری نمی كند چون خشم و استرس و... و كنترل آن در همه جای دنیا یكی است. این برنامه یكی از بهترین و موفق ترین برنامه های پیشگیری سازمان بهداشت جهانی است پس ما نمی توانیم كلیت آن را زیر سوال ببریم. - چه چیزی را می خواهند جایگزین آموزش مهارت های زندگی كنند؟ بعضی از آموزه های فرهنگی جامعه خودمان را كه قطعاً هم كسی منكر آن نیست. ما هم اعتقاد داریم باید آموزه های فرهنگی جامعه خودمان را در این آموزش ها وارد كنیم ولی نمی توانیم كلیت این آموزش ها را از بین ببریم. باید به این موضوع دقت شود كه آسیب های روانی اجتماعی جامعه ما تك فاكتوری نیستند، بلكه چندعاملی هستند. ما در بحث پیشگیری از ایدز، اعتیاد و بزه ها، خیلی از مباحث مطرح شده در آموزش مهارت های زندگی را داریم. با حذف كردن و تغییر غیركارشناسی نمی توان هیچ مساله یی را حل كرد اما مشاهده می كنیم كه با تغییر یك مدیریت، محتوای این آموزش ها هم تغییر می كند. آموزش مهارت های زندگی یعنی اینكه چگونه افراد جامعه را در برابر آسیب ها مقاوم كنیم پس این موضوع نباید قائم به فرد باشد، نباید به تغییر مدیران وابسته باشد. اگر این طور بخواهیم به این آموزش ها نگاه كنیم به هیچ جایی نمی رسیم ولی متاسفانه الان این حالت وجود دارد. یعنی اینكه برنامه یی كه انسجام پیدا كرده است به جای اینكه در مدیریت جدید تكمیل شود در بعضی موارد حذف می شود و گاهی آنچنان تغییر می كند و چنان برخوردهای تندی با این قضیه می شود كه صورت مساله كاملاً از بین می رود. .tebyan.net
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 443]
-
گوناگون
پربازدیدترینها